Nadmi
12-10-25

0 : Odsłon:


©Jarosław Czaja
Misa kamienna grobowa odkryta na Łyżce

Nieźle Pan namieszał na mapie wykopalisk archeologicznych. Archeolodzy potrząsają głowami, twierdząc, że odkrycie na Łyżce, jest zbyt stare, by mogło być prawdziwe! I jak tu się teraz z tego wytłumaczyć?

Tu nawet nie chodzi o to, że zbyt stare, ale w ogóle niemożliwe! Bo już po badaniach geologicznych wiemy na pewno, że na Łyżce, a dokładnie na wierzchołku stożka istnieją struktury megalityczne, a te wedle nauki występują ponoć tylko na północy Polski.

To po kolei. Zanim opowie Pan o najnowszych odkryciach, wróćmy do roku 2019, kiedy to na Łyżce znaleziono gliniane skorupy, bo od tego wszystko się zaczęło.

Dwaj mieszkańcy Przyszowej: Janusz Mrowca i Mieczysław Śmierciak natknęli się na ceramikę, która jak się okazało, pochodziła z epoki prehistorycznej. Zaskoczyło to archeologów, bo do tej pory przyjmowano, że osadnictwo pradziejowe koncentrowało się tylko w dolinie Dunajca. Nigdy wcześniej podobnej ceramiki, czyli kuchenno-stołowej nie znaleziono w powiecie limanowskim. Ale w tym zbiorze, który liczył ponad 100 sztuk, była także ceramika z neolitu – w tym promienista sprzed 5 tysięcy lat, której nie stwierdzono do tej pory nad Dunajcem. To wywołało konsternację. Uznano, że nie da się tego naukowo wyjaśnić. Wietrzono jakieś oszustwo. A to przecież absurd. Proszę sobie poszukać ceramiki z neolitu gdziekolwiek. Życzę powodzenia!

Ludzie dowiedziawszy się o tych znaleziskach, zaczęli ,,wydeptywać” Łyżkę w poszukiwaniu ,,skarbów”. I wydeptali… megality? Ba! Całą triadę megalityczną!

Stożek na którym znaleziono ceramikę wygląda bardzo dziwnie. To iście krajobraz księżycowy z mchu i paproci. Jak w scenografii filmowej z „Władcy pierścieni”. Ogromne głazy i stosy omszałych kamieni. Uznano, że to efekt osuwiska. Czyli czynnik absolutnie naturalny. Dopiero po jakimś czasie, kiedy zaczęło za sprawą ludzi znikać poszycie leśne i gęste krzewy, okazało się, że te ogromne głazy tworzą dziwne struktury koliste, przypominające kręgi. Powiadomiłem archeologów, ale oni nie byli tym w ogóle zainteresowani. Wobec tego wezwaliśmy geologów. Ich badania z sierpnia ubiegłego roku wykazały niezbicie, że na wierzchołku stożka są dwa regularne i owalne kręgi kamienne, które nie mogły powstać naturalnie. Schodzą się one do kamiennego korytarza, gdzie jest dziwna komora przykryta płaską płytą kamienną o długości prawie 2 metrów. Kiedy okazało się, że ta komora jest orientowana w kierunku wschód – zachód, stało się jasne, że najprawdopodobniej jest to megalityczny grobowiec, czyli dolmen. Podobne konstrukcje spotkać można nad Morzem Śródziemnym, we Francji, czy Hiszpanii. W ogóle prawie na całym świecie, tylko nie w Polsce! Jedyny do tej pory znany u nas dolmen znajdujący się koło Szczecina, ma zupełnie inną konstrukcję. Strop tworzy kilka okrągłych kamieni, a nie płaska płyta. Oprócz tego jest też na Łyżce kilka kamieni ustawionych pionowo – największy ma 1.15 m wysokości, które są orientowane dłuższym bokiem w kierunku północ-południe. Są to więc menhiry. Mamy więc na stożku klasyczną triadę megalityczną, którą tworzą: kromlech (krąg), dolmen i menhir. Nie ma więc chyba wątpliwości, że to pradawne miejsce kultu. Niedawno był na Łyżce prof. Marek Rembiś z AGH w Krakowie – specjalista od kamienia. Zmierzył największe głazy i oszacował, że ważą od 4 do 5 ton. Musiały zostać na stożek przetransportowane, bo nie ma tutaj wychodni skalnych. A stożek od podstawy ma wysokość 13 metrów, czyli tyle, co 4 piętrowy blok. Ponadto wszystkie kamienie postawione są pionowo. Mniejszych głazów jest mnóstwo. Idą w setki, a może nawet w tysiące. Cały wierzchołek stożka do głębokości co najmniej 2 metrów jest sztucznie ułożony z kamieni. To gigantyczne przedsięwzięcie!

Takie świątynie, cmentarzyska, były zawsze związane z kultem słońca?

Tak. A kult słońca wiązał się z kultem przodków. Dlatego domniemany grobowiec, co sprawdziłem osobiście, orientowany jest dokładnie na wschód słońca w najkrótszym dniu roku, czyli w przesilenie zimowe. I tu wracamy do glinianych skorup. Ceramika kuchenna i stołowa jest typowa w miejscach pochówków prehistorycznych. Podczas pogrzebu ludzie organizowali uczty rytualne przy grobach, a potem rozbijali garnki. Znaleźliśmy także obok dolmenu dużą kamienną misę czarną od spodu. Najwidoczniej podgrzewano ją w ognisku.

Stąd legendy, że na Łyżce straszy, ,,wodzi” ludzi?

Tych legend jest bardzo dużo i co ciekawe, dotyczą one tylko tej góry w okolicy. Jest wiele opowieści o skarbach i diabłach. Od pokoleń przestrzega się dzieci, aby nie chodziły na Łyżkę po zmroku...

Pan też czuł się na stożku góry nieswojo?

Od tego zaczęła się moja przygoda z tym miejscem. Tutaj czuć bardzo „gęstą” energię i początkowo faktycznie nie lubiłem być tutaj sam. Chociaż samotnie chodzę po górach, w tym Gorcach i nigdy nie miałem z tym problemu. Tutaj czułem się jak intruz. Miewałem mimowolnie dreszcze na plecach i nie potrafiłem sobie tego wytłumaczyć...

To dlatego wysiadły badaczom urządzenia?

To jest ciekawe. Geolodzy były zdumieni, bo nigdy do tej pory z czymś takim się nie zetknęli. Drogi i nowoczesny sprzęt po prostu odmawiał działania! Racjonalnie nie da się tego wyjaśnić.

W 2022 roku Polskę obiegła wiadomość, że na Bukowej Górze odkryto unikatowe w środkowej Europie dolomitowe megality nawet sprzed 11 tys. lat temu. Jak mówili eksperci, to rzadkość na terenie Europy środkowej, gdyż megality kojarzone są z północno-zachodnią częścią kontynentu – Brytanią, Bretonią, zachodnim wybrzeżem Francji, Szkocją, także Skandynawią. Limanowianie będą mieć swoje Stonehenge?

Założenie na Łyżce jest bardzo podobne do Bukowej Góry jeśli chodzi o stojące i orientowane kamienie. Także o kamienny bruk. Różnica jest taka, że tam nie ma kręgów ani dolmenu. Jeśli chodzi o porównanie ze Stonehenge, to musimy wziąć pod uwagę, że struktury megalityczne na Łyżce mogą być starsze. Bo u nas budowały megality (podłużne kopce na Kujawach) tylko dwie kultury: pucharów lejkowatych i amfor kulistych. A to IV i III tysiąclecie przed Chrystusem. Fragment ceramiki tej pierwszej kultury znaleziono również na Łyżce.

20 lat szukał Pan prawdy, teraz właściwie jesteśmy o włos, by Łyżka zrobiła ogólnopolską, ba! światową karierę!

Jak na razie nie możemy wyjść z fazy: „to niemożliwe”. Pisałem i wysyłałem raport geologiczny do wielu instytucji, w tym PAN w Warszawie. Od dwóch miesięcy czekam na odpowiedź. Usłyszałem również od jednego poważnego naukowca, że megality nie występują na terenach górskich. Co mam powiedzieć, skoro wiem, że we Francji jest dolmen na wysokości 1390 m n.p.m., czyli drugie tyle, ile liczy Łyżka. Najwyższa pora, aby zadać proste pytanie: jeśli megality są nawet na wyspach Oceanii, to dlaczego nie miałoby ich być akurat tutaj? W promieniu 10 km od Łyżki jest aż 9 grodzisk. Większość z nich dosyć dokładnie przekopano. I nie znaleziono śladu pochówków, czy miejsc kultowych. A przecież ci ludzie w prawiekach byli bardzo religijni. Ponadto, co jest niezwykle ważne, dookoła Łyżki zachowało się wiele nazw miejscowych pochodnych od soli. A sól była niezwykle cenna. Już 100 lat temu Karol Potkański pisał, że osadnictwo w Kotlinie Sądeckiej zaczęło się od soli, która była nieopodal, czyli pod Łyżką, gdzie nawet rzeka nazywała się Słona (dzisiaj Słomka). To wszystko razem idealnie do siebie pasuje. Wspomnę jeszcze, że kilka lat temu pod Łyżką znaleziono kamienny toporek, więc człowiek w neolicie tutaj bywał. To nie była anekumena do późnego średniowiecza, jak się przyjęło w naukowej literaturze.

Wspominał Pan kiedyś, że sami jako gmina niewiele możecie. Potrzebne są kompleksowe działania ze strony władz całego powiatu limanowskiego. Takie wsparcie się pojawiło?

Cieszę się, że pan starosta Mieczysław Uryga był na premierze naszego filmu o odkrywaniu tajemnic Łyżki. Mam wsparcie przewodniczącego Rady Powiatu Józefa Pietrzaka i radnego Janusza Kozy, za co bardzo dziękuję. Mam nadzieję, że inni włodarze też zauważą wielką rangę odkrycia na Łyżce. Powiat limanowski to biała plama na mapie archeologicznej. Tym rejonem nigdy się nie interesowano. Dlatego też trudno tutaj cokolwiek zacząć. Sto lat temu szukano takich miejsc i ciągle coś odkrywano, a dzisiaj jest na odwrót. Kopie się tylko tam, gdzie już kopano. Czyli nad Dunajcem. Ekonomia!

Podziwiam Pana zawziętość i pasję do regionu. Śmiem twierdzić, że gdyby nie Pana upór, to przekonanie, że na tej górze nic nie ma, trwałoby do dzisiaj. I jak tu teraz badacze – archeolodzy uchylą czapkę przed łukowickim amatorem, plastykiem, rodem z Tarnowa? Pana ,,czucie i wiara” przeciw ,,oku i szkiełku” naukowców

Trafiła pani w najczulszy punkt. Przez 20 lat ciągle słyszałem, że tutaj nic nie ma. Kiedy tylko pojawiał się temat Łyżki, zawsze padało pytanie – czy jestem historykiem albo archeologiem. Mówiłem, że plastykiem. „No to dlaczego się pan tym zajmuje?”. Odpowiadałem zgodnie z prawdą: bo nikt inny nie chce”. A od początku wiedziałem, że coś na tej górze było. Zadziwiające, że w naszym powiecie kultywowany jest swoisty kompleks niższości utrwalony od pokoleń. Brzmi to tak: człowieku, jakby u nas coś ciekawego było, to by ludzie z Krakowa wiedzieli. Widocznie nie ma. I tyle. Ale to, że jestem plastykiem ma znaczenie. Wyćwiczona pamięć wzrokowa bardzo się przydaje. Jeszcze tylko wspomnę, że jako mały chłopak w wieku 10 lat byłem na prawdziwych wykopaliskach na Panieńskiej Górze koło Wojnicza. Widziałem pracę archeologów z bliska. To gdzieś zostało z tyłu głowy. Odtąd zwracałem uwagę na rzeźbę terenu i nazwy. Koło Tarnowa w miejscach o nazwie Zawada są grodziska. I proszę, zamieszkałem w Łukowicy, a jeden z jej przysiółków usytuowany przy drodze w kierunku Łyżki nazywa się Zawada. To mnie od razu zaintrygowało.

Młyny archeologiczne mielą powoli?

Mam świadomość, że mogę nie dożyć momentu, kiedy archeolodzy wejdą na Łyżkę. Ale w tej chwili chciałbym bardziej wykonać bezinwazyjne badania specjalną sondą, aby sprawdzić, co jest pod powierzchnią stożka. Do tego jednak potrzebne są pieniądze. Ale Łyżka to nie tylko stożek. Jest tutaj także bardzo ciekawa polana o nazwie Zamek, otoczona z każdej strony kamiennym murkiem. Kojarzyło się to z Celtami i faktycznie – na stożku znaleziono także charakterystyczną ceramikę celtycką, tak zwaną grafitową z IV – III w. p.n.e. To istotne, bo przecież struktury megalityczne kiedyś kojarzono z celtami. A nad stożkiem jest jeszcze tak zwane Stare Zamczysko z wałem kamiennym sięgającym do 2 metrów wysokości. Jest też owiana legendami jaskinia. Są także w lesie kurhany. Jest co badać na dziesięciolecia...

Wspomniał Pan o pieniądzach. O jak dużych pieniądzach jest mowa i druga kwestia, kto powinien je wyłożyć?

To są kwoty na pewno powyżej 20 tys. złotych. A kto powinien zapłacić? Dobre pytanie. Dać na Łyżkę, czy na nowy chodnik, albo drogę. To są dylematy.

Czy stożek Łyżki nie powinien zostać objęty ochroną? Bo o ile trudno tu ściągnąć archeologów, to turyści mogą zjechać się licznie

Jestem w kontakcie z Urzędem Konserwatorskim w Krakowie. Ktoś ma się tutaj pojawić niedługo. Łyżka jest objęta ochroną w planie zagospodarowania przestrzennego od wielu lat. Problemem są nie tylko turyści, ale również Nadleśnictwo w Starym Sączu– właściciel terenu. Właśnie dookoła stożka trwa intensywna ścinka drzew.





: Wyślij Wiadomość.


Przetłumacz ten tekst na 91 języków
Procedura tłumaczenia na 91 języków została rozpoczęta. Masz wystarczającą ilość środków w wirtualnym portfelu: PULA . Uwaga! Proces tłumaczenia może trwać nawet kilkadziesiąt minut. Automat uzupełnia tylko puste tłumaczenia a omija tłumaczenia wcześniej dokonane. Nieprawidłowy użytkownik. Twój tekst jest właśnie tłumaczony. Twój tekst został już przetłumaczony wcześniej Nieprawidłowy tekst. Nie udało się pobrać ceny tłumaczenia. Niewystarczające środki. Przepraszamy - obecnie system nie działa. Spróbuj ponownie później Proszę się najpierw zalogować. Tłumaczenie zakończone - odśwież stronę.

: Podobne ogłoszenia.

ALMUS. Producent. Papiery do zastosowań domowych.

Nie byłoby Almusa, gdyby nie pewna uparta i pracowita rodzina, od 1997 rozwijająca wspólny biznes w niełatwej branży papierów użytkowych. Przez te kilkanaście lat zmieniło się wszystko, poza zawsze aktualną gwarancją wysokiej jakości, atmosferą współpracy…

FRONTVIELVE. Company. Ball valves, pig valves, inline chokes.

Frontier Valve has a rich history, with roots firmly planted in Edmonton, Alberta, Canada. With consistent ownership and many long-term employees, we pride ourselves on being a great place to work. This reflects in our relationships with our customers as…

Jednak drapacze chmur miały precedensy we wcześniejszych czasach.

Wieżowce poznaliśmy w latach 80. XIX wieku. Jednak drapacze chmur miały precedensy we wcześniejszych czasach. Co więcej, te drapacze chmur zostały wykonane z cegły. Najlepszym przykładem, jest Jemen. Wysokość niektórych drapaczy chmur w Jemenie może…

Life After Death? Study Reveals Near-Death Experiences Are Not Hallucinations!

Life After Death? Study Reveals Near-Death Experiences Are Not Hallucinations! Monday, April 11, 2022 A new study exploring what people experience when they’re close to death has come to one important conclusion — “near-death experiences” are a real…

Robert Liston (1794-1847) był szkockim chirurgiem, który najbardziej znany jest z amputacji nogi pacjenta w czasie poniżej 2,5 minuty,.

Robert Liston (1794-1847) był szkockim chirurgiem, który najbardziej znany jest z amputacji nogi pacjenta w czasie poniżej 2,5 minuty. Operując tak szybko, że w trakcie tego procesu amputował również palce swojej asystentce i obciął poły płaszcza widzowi,…

MENTÁLNÍ ZDRAVÍ: deprese, úzkost, bipolární porucha, posttraumatická stresová porucha, sebevražedné tendence, fobie:

MENTÁLNÍ ZDRAVÍ: deprese, úzkost, bipolární porucha, posttraumatická stresová porucha, sebevražedné tendence, fobie: Každý, bez ohledu na věk, rasu, pohlaví, příjem, náboženství nebo rasu, je náchylný k duševním onemocněním. Proto je důležité porozumět…

Die WGO waarsku in 'n onlangse verslag: antibiotika-weerstandige bakterieë verslind die wêreld.

Die WGO waarsku in 'n onlangse verslag: antibiotika-weerstandige bakterieë verslind die wêreld. Die probleem van antibiotiese weerstandigheid is so ernstig dat dit die prestasies van moderne medisyne bedreig. Die Wêreldgesondheidsorganisasie het verlede…

DELTA GRAPHIX. Produkcja. Folie do hotprintu.

Historia naszej firmy sięga roku 1984 w którym to pod szyldem niewielkiego zakładu rzemieślniczego została zarejestrowana działalność. W tamtych czasach prowadzenie firmy poligraficznej nie było łatwe. Posiadanie zwykłego kserografu czy prostej maszyny…

6: 毛細血管:毛細血管の顔のケアと化粧品。

毛細血管:毛細血管の顔のケアと化粧品。 毛細血管は血管を破裂させる傾向があり、それにより血管が赤くなります。フェイスクリームやクレンジングフォームなどの毛細血管の効果的な化粧品には、刺激を和らげ、パンテノール、アラントイン、ビタミンC、藻類、栗の抽出物などの外的要因の悪影響から保護する物質が含まれています。 毛細血管-それは何によって特徴付けられますか?…

Osisi a kụrụ akụ: Osisi Crassula: Crassula arborescens, Oval Crassula: Crassula ovata,

Osisi a kụrụ akụ: Osisi Crassula: Crassula arborescens, Oval Crassula: Crassula ovata, Crassula dị ka osisi bonsai. Osisi a na-akụ ite esịmde otu mita n’ịdị elu. Uru ya bụ na ọ chọghị nlekọta pụrụ iche. Hụ otu esi elekọta crassula, nke a na-akpọkarị…

„Za 13 tysięcy dolarów Anglik Brendon Grimshaw kupił małą niezamieszkaną wyspę na Seszelach i przeniósł się tam na zawsze.

„Za 13 tysięcy dolarów Anglik Brendon Grimshaw kupił małą niezamieszkaną wyspę na Seszelach i przeniósł się tam na zawsze. Kiedy Grimshaw miał mniej niż czterdzieści lat, porzucił pracę jako redaktor gazety i rozpoczął nowe życie. Do tego czasu żaden…

Tesla wynalazł bezprzewodowy system oświetlenia mieszkaniowego pod koniec lat osiemdziesiątych XIX wieku z lampami, których nie trzeba podłączać.

1899. Nikola Tesla demonstruje bezprzewodową transmisję mocy w swoim nowojorskim laboratorium, trzymając prototypową świetlówkę, którą wynalazł składającą się z częściowo opróżnionej szklanej żarówki z pojedynczą metalową elektrodą. W pobliżu,…

Stopień alarmowy w Polsce. Tusk podpisał zarządzenie.

Stopień alarmowy w Polsce. Tusk podpisał zarządzenie. 2024.03.01. Premier wprowadził stopnie alarmowe BRAVO oraz BRAVO-CRP – poinformowało Rządowe Centrum Bezpieczeństwa. Co oznaczają? Jak poinformowało 29 lutego Rządowe Centrum Bezpieczeństwa, do 31…

W Peten odkryto ponad 60 000 nieznanych wcześniej struktur Majów.

Oszałamiające nowe zdjęcia przedstawiające starożytne miasto Majów , pokazują miejsce, w którym TYSIĄCE piramid i pałaców leżą teraz ukryte pod gęstą roślinnością dżungli w Gwatemali  W Peten odkryto ponad 60 000 nieznanych wcześniej struktur Majów.  …

La epopeya de Beowulf es uno de los poemas más famosos de la antigua Inglaterra.

La epopeya de Beowulf es uno de los poemas más famosos de la antigua Inglaterra. La leyenda del heroísmo y los monstruos esconde la historia de los anglosajones que emigraron a Gran Bretaña y fundaron los primeros reinos allí. Es un poeta cristiano…

Głagolica

Głagolica Głagolica, lub inaczej alfabet głagolicy, to najstarsze znane pismo słowiańskie, które zostało wprowadzone w połowie IX wieku i było używane w świecie słowiańskim aż do XVI wieku, kiedy to ostatecznie zostało zastąpione pismem łacińskim. Nazwa…

24: Ինչպես պատրաստել մարզական հանդերձանք տանը մարզվելու համար.

Ինչպես պատրաստել մարզական հանդերձանք տանը մարզվելու համար. Սպորտը ժամանակ անցկացնելու շատ անհրաժեշտ և արժեքավոր միջոց է: Անկախ մեր նախընտրած մարզաձևից կամ գործունեությունից, մենք պետք է ապահովենք ամենաարդյունավետ և արդյունավետ մարզումը: Դա ապահովելու…

FARAGE. Company. Steel furniture. Durable furniture. Metal furniture for the home.

Since 1986, Farage Furniture has been designing and manufacturing hospitality furniture to a wide client base in Western Canada. We supply restaurants, bars, banquet rooms, retail furniture stores, and other establishments with top quality furniture to…

GRM. Company. valves, valve fitting, other products.

GRM Flow Products is a premier supplier of high quality parts and service to oilfield supply and service companies worldwide. Operating in Edmonton, Alberta – Canada’s oil capital – GRM has been providing first-class quality products to oilfield wellhead…

Płonący krater Darvasa.

Płonący krater Darvasa. Turkmenia. Krater ten powstał w 1971 roku, kiedy ziemia zawaliła się podczas sowieckiej ekspedycji wiertniczej. Według doniesień naukowcy podpalili masyw, aby zapobiec rozprzestrzenianiu się gazu ziemnego. Od tego czasu pali się…

Intrauterine insemination - effective help in infertility treatment.

Intrauterine insemination - effective help in infertility treatment. The problem of infertility is becoming more and more common. The first step in solving it is a detailed diagnosis of both partners. Based on the results of the examination, the doctor…

Pedikyur: Ahoana ary no antony tokony ahosehana ny tongotrao miaraka amin'ny felan'ny akondro rehefa eo amin'ny pedicures izy:

Pedikyur: Ahoana ary no antony tokony ahosehana ny tongotrao miaraka amin'ny felan'ny akondro rehefa eo amin'ny pedicures izy: Ity misy azon'ny tsaramaso akondro: Rehefa miakatra ny mari-pana, faly isika manisy kiraro na kiraro mavesatra kokoa ary…

SKUBA. Firma. Części do samochodów ciężarowych, przyczep i naczep.

SKUBA Polska jest jedną ze spółek litewskiego giganta – SKUBA UAB, który na samej tylko Litwie skupia 14 oddziałów. Spółka posiada również swoje filie w Finlandii, Estonii, Rumunii, Bułgarii, Czechach, na Łotwie, Węgrzech, Słowacji, Chorwacji, Słowenii,…

100 okrętów tureckiej marynarki wojennej kieruje się do Cieśniny Bosfor

100 okrętów tureckiej marynarki wojennej kieruje się do Cieśniny Bosfor (oczywiście w stronę wybrzeży Izraela lub w jego okolice). Rozpoczęliśmy odliczanie do końca NATO ? 30 XI 2023

¿Paga a pena coser roupa, roupa de noite, roupa á medida?

¿Paga a pena coser roupa, roupa de noite, roupa á medida? Cando se achega unha ocasión especial, por exemplo unha voda ou unha gran celebración, queremos parecer especial. Moitas veces con este propósito necesitamos unha nova creación - as que temos no…

Plastikowe kubki i przybory kuchenne są także uznane za czynniki ryzyka⁠.

Plastikowa butelka na wodę, z której regularnie pijemy, może pewnego dnia rozłożyć się na drobne cząsteczki, które sieją spustoszenie w naszym mózgu.⁠ Badania pokazują, że nanoplastiki — mikroskopijne cząsteczki rozbite z plastikowych przedmiotów…