Nadmi
16-09-25

0 : Odsłon:


Koniec marzeń powstańców kościuszkowskich. Dlaczego pod Maciejowicami wszystko poszło nie tak?


Bitwa pod Maciejowicami to jeden z ostatnich akordów insurekcji kościuszkowskiej. Starcie to znane jest głównie z tego powodu, że w jego trakcie do niewoli dostał się sam Tadeusz Kościuszko.

Ostatnia szansa
Działacze patriotyczni tacy jak Ignacy Potocki, Tadeusz Kościuszko i Hugo Kołłątaj sprzymierzyli się zanim jeszcze formalnie doszło do drugiego rozbioru ziem Rzeczpospolitej. Zdecydowano, że Polska musi walczyć o resztki swej niezależności z bronią w ręku. Jednocześnie, jak pisał Kołłątaj, chciano uniknąć przebiegu powstania na wzór francuski, zatem postanowiono, że rewolucja w Polsce odbędzie się „pod dyktaturą jednego człowieka”. Polacy działali za granicą (głównie w Dreźnie, gdzie znalazła się polska emigracja oraz w kraju). Sprzysiężenie w sprawie odrodzenia Polski podpisali m.in. Ignacy Józef Działyński, Józef Wybicki, Franciszek Piotr Potocki, Józef Zajączek i Jakub Jasiński.

Bezpośrednią przyczyną wybuchu insurekcji kościuszkowskiej była decyzja Rady Nieustającej (którą wymusiła Rosja) dotycząca redukcji o połowę wojska Rzeczpospolitej oraz przymusowego werbunku do wojska pruskiego i rosyjskiego.


Insurekcja kościuszkowska rozpoczęła się de facto 12 marca 1794 roku, kiedy generał Antoni Madaliński odmówił wykonania rozkazu dotyczącego redukcji swojej jednostki (I Wielkopolska Brygada Kawalerii Narodowej), choć za datę oficjalną uznaje się dzień 24 marca, kiedy Tadeusz Kościuszko złożył w Krakowie ślubowanie.

W chwili rozpoczęcia insurekcji siły zbrojne, jakimi dysponował Kościuszko (któremu oddano pełnię władzy jako Najwyższemu Naczelnikowi Siły Zbrojnej Narodowej), były dość niewielkie i liczyły około 4 tysiące ludzi. Kościuszko zarządził więc pobór do wojska. Na każde 5 domów do formowanych oddziałów miał stawić się jeden piechur, a na każde 50 domów 1 konny. Z racji braku broni, zaczęto formować oddziały kosynierów wyposażone w osadzone na sztorc kosy. Powstańcy jeszcze tego samego dnia wyruszyli z Krakowa idąc w stronę Warszawy i Wilna. Już 4 kwietnia 1794 roku miała miejsce pierwsza bitwa z siłami rosyjskimi. Bitwa pod Racławicami zakończyła się zwycięstwem Polaków, co niewątpliwie zaskoczyło Rosjan.

17 kwietnia insurekcja kościuszkowska wybuchła w Warszawie. Na jej czele stanął Jan Kiliński, który wraz z powstańcami wypędził ze stolicy rosyjskie wojska. Zdobyto także rosyjską ambasadę. Kilka dni później, 23 kwietnia, powstanie kościuszkowskie dotarło na Litwę. W Wilnie przewodził mu Jakub Jasiński.

Rosja nie przykładała początkowo większej wagi do kościuszkowskiego zrywu. Większe siły wysłano na terytorium Polski dopiero w połowie maja 1794 roku. Głównodowodzącym wojskami rosyjskimi został Nikołaj Repnin. Dwa tygodnie później do walki z Kościuszką ruszyły wojska pruskie. Do pierwszej bitwy pomiędzy wojskami polskimi a połączonymi siłami rosyjskimi i pruskimi doszło 6 czerwca pod Szczekocinami. Bitwa była dla Polaków przegrana, a straty bardzo duże. 15 czerwca Prusacy zajęli Kraków, a 11 dni później polskie granice przekroczyły siły austriackie. 13 lipca roku rozpoczęło się oblężenie Warszawy, w którym brały udział wojska pruskie i rosyjskie. Walki były zacięte i trwały niemal dwa miesiące, do 6 września. W czasie obrony stolicy dowodzili m.in. książę Józef Poniatowski i generał Józef Zajączek. Stolicy, pomimo dużych strat po stronie polskiej, zaborcom nie udało się zdobyć.

Bitwa pod Maciejowicami
Walki toczyły się w różnych miejscach na terenie Polski. W tym czasie armia rosyjska podzielona była na dwie części. Kościuszko wiedział, że nie można dopuścić do ich połączenia. Z tego względu postanowił wyjść im naprzeciw i rozbić najpierw jedną, później drugą część rosyjskich sił. Siły dowodzone przez gen. Aleksandra Suworowa miały zostać zatrzymane przez dywizję gen. Karola Sierakowskiego, zaś siły gen. Iwana Fersena przez oddziały gen. Adama Ponińskiego.


Wojska Fersena przeprawiły się przez Wisłę 4 października 1794 roku (za nim, od strony Bugu, nadciągał Suworow). Kościuszko musiał szybko działać. Postanowił sam stawić czoła Rosjanom pod Maciejowicami. 9 października, po forsownym marszu w deszczu, polskie siły stanęły na wyznaczonych pozycjach. Kościuszko planował prowadzić walki do chwili nadciągnięcia sił Ponińskiego.

W późniejszych godzinach, także 9 października, w okolicach pola bitwy pojawili się Rosjanie. Pod osłoną nocy Fersen dokonał przegrupowania wojsk otaczając siły dowodzone przez Kościuszkę. Bitwa pod Maciejowicami rozpoczęła się 10 października 1794 roku o godzinie 5.45. Walki trwały kilka godzin, lecz Rosjanie mieli znaczną przewagę. Około godziny 12.00 poprowadzili decydujące natarcie. W szeregach polskiej armii narastała panika. Rosjanie rozbijali kolejne oddziały „dzieląc” je na mniejsze, bezładnie walczące grupy. Część polskich żołnierzy próbowała ratować się ucieczką. Wraz z częścią jazdy spod Maciejowic próbował wydostać się także Kościuszko, jednak bez skutku. Dopadnięty przez rosyjską jazdę został powalony na ziemię i pokłuty pikami. Po godzinie 17.00 bitwa była zakończona. Siły Ponińskiego dotarły pod Maciejowice, gdy było już wszystkim (być może była to wina Kościuszki, gdyż zbyt późno wezwał go na pomoc). Generał, zebrawszy niedobitków armii Kościuszki, wydał rozkaz odejścia na Warszawę.

Kościuszkę odnaleźli na pobojowisku Rosjanie. Jego stan był bardzo ciężki, sądzono, że nie przeżyje. Opatrzono go jednak i razem z innymi polskimi oficerami zamknięto w piwnicach pod pałacem w Podzamczu.

Koniec insurekcji
Dwa dni po bitwie pod Maciejowicami naczelnikiem powstania został ogłoszony Tomasz Wawrzecki. 4 listopada miała miejsce ostatnia bitwa w dziejach Pierwszej Rzeczpospolitej – bitwa o Warszawę, zwana obroną Pragi (także jako „rzeź Pragi”) była to kolejna próba zdobycia polskiej stolicy. Wojskami rosyjskimi dowodził Aleksander Suworow, któremu udało się pokonać stosunkowo niewielkie polskie siły (23 tysiące Rosjan przeciwko 13 tysiącom Polaków). Po zdobyciu Warszawy, Rosjanie dokonali rzezi cywilnych mieszkańców Pragi. Według różnych szacunków zginęło od 6 do 20 tysięcy osób. Warszawa skapitulowała dzień później, 5 listopada.

Był to niemal ostatni akt insurekcji kościuszkowskiej. 16 listopada 1794 roku Tomasz Wawrzecki złożył kapitulację przed generałem Fiodorem Denisowem. W niektórych częściach Polski walki trwały jeszcze do grudnia, ale powstanie kościuszkowskie upadło.

Niespełna rok później, 24 października 1795 roku Prusy, Rosja i Austria dokonały trzeciego rozbioru Rzeczpospolitej. Polska formalnie przestała istnieć, lecz wielu Polaków już szykowało się do dalszej walki o wolność.



: Wyślij Wiadomość.


Przetłumacz ten tekst na 91 języków
Procedura tłumaczenia na 91 języków została rozpoczęta. Masz wystarczającą ilość środków w wirtualnym portfelu: PULA . Uwaga! Proces tłumaczenia może trwać nawet kilkadziesiąt minut. Automat uzupełnia tylko puste tłumaczenia a omija tłumaczenia wcześniej dokonane. Nieprawidłowy użytkownik. Twój tekst jest właśnie tłumaczony. Twój tekst został już przetłumaczony wcześniej Nieprawidłowy tekst. Nie udało się pobrać ceny tłumaczenia. Niewystarczające środki. Przepraszamy - obecnie system nie działa. Spróbuj ponownie później Proszę się najpierw zalogować. Tłumaczenie zakończone - odśwież stronę.

: Podobne ogłoszenia.

La bronquitis és sovint una malaltia respiratòria vírica, molt comuna.

La bronquitis és sovint una malaltia respiratòria vírica, molt comuna. La divisió bàsica s’organitza al voltant de la durada de la malaltia. Es parla d’inflamació aguda, subaguda i crònica. La durada de la inflamació aguda no és superior a tres setmanes.…

Abubuwan mahimmanci na yau da kullun da mai ƙanshi don maganin ƙanshi.

Abubuwan mahimmanci na yau da kullun da mai ƙanshi don maganin ƙanshi. Aromatherapy yanki ne na madadin magani, wanda kuma ake kira magani na zahiri, wanda ya danganta da amfani da kaddarorin kamshi iri daban-daban, maganin ƙanshi don rage cututtuka…

Cara Ngurus Karo Kulawarga Dysfunctional lan Golek Kabahagiaan:

Cara Ngurus Karo Kulawarga Dysfunctional lan Golek Kabahagiaan: Urip karo kulawarga disfungsi bisa taxing lan temtu bisa nggawe awak sampeyan mental, emosional lan fisik. Kanthi konflik sing tuwuh ing omah sing nyebabake planggaran, dadi luwih penting…

NASCAR. Firma. Elektronika samochodowa.

Jesteśmy z wykształcenia elektronikami, a jak większość dużych chłopców kochamy samochody. Postanowiliśmy połączyć te dwie pasje i tak powstała firma NASCAR. Firma może niewielka, ale na pewno ambitna i stabilna. NASCAR, Bielsko-Biała Od wielu lat…

Powyższy obraz zawiera szczegóły związane z wnętrzem Sfinksa w Gizie, Egipt...

Wewnątrz Sfinksa...!!! Powyższy obraz zawiera szczegóły związane z wnętrzem Sfinksa w Gizie, Egipt... Obraz przedstawia komnaty na dole Sfinksa... Posiadające filary i komorę, która uważana była za miejsce starożytnego faraona Egiptu... Inside the…

Hrnková rostlina: Strom Crassula: Crassula arborescens, Oval Crassula: Crassula ovata,

Hrnková rostlina: Strom Crassula: Crassula arborescens, Oval Crassula: Crassula ovata, Crassula vypadá jako strom bonsaje. Tato rostlina v květináči dokonce dosahuje výšky jednoho metru. Jeho výhodou je, že nevyžaduje zvláštní péči. Podívejte se, jak se…

Gra w strzałki

: : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : Opis. : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : DETALE HANDLOWE: : Kraj: ( Polska ) : Zasięg…

MADEN INMED. Producent. Sprzęt medyczny.

Maden-Inmed Sp. z o.o. od 1989 r. jest czołowym producentem i dystrybutorem profesjonalnego sprzętu medycznego. Jako firma z wieloletnią tradycją zwracamy szczególną uwagę na potrzeby pacjentów. Naszą misją jest służba kadrze medycznej i jej podopiecznym…

Powódź i tęcza w mitologii sumeryjskiej.

Powódź i tęcza w mitologii sumeryjskiej. Utnapisztim, który ma setki lat, mówi Gilgameszowi, że bogowie byli źli na ludzi, ponieważ przed laty robili tyle hałasu, że nie spali. Główny bóg Enlil sugeruje wysłanie powodzi, która zniszczy wszystkich, aby…

ROKO. Producent. Chemia gospodarcza. Środki do mycia naczyń.

Firma ROKO jest jednym z wiodących producentów chemii gospodarczej w Polsce. Jako firma rodzinna, działająca od 1990 roku, dbamy aby nasze wyroby charakteryzowały się najwyższą jakością zachowując jednocześnie konkurencyjną cenę. Dzięki wieloletniemu…

13 objawów koronawirusa według osób, które wyzdrowiały: 20200320AD

13 objawów koronawirusa według osób, które wyzdrowiały: 20200320AD Koronawirus opanował cały świat. Osoby, które przeżyły zakażenie koronawirusem opowiedziały o objawach, dzięki, którym zdecydowali się wykonać test na wykrycie choroby. To bardzo ważne,…

Na zdjęciu drzewo Ceiba.

Drzewo Świata Majów było drzewem ceiba, które nazwali yaxche i gdzie „dusze zmarłych przodków wznoszą się przez korzenie i wznoszą się poprzez pień i gałęzie do królestwa niebieskiego”. Podobnie Zoroaster powiedział, że drzewo jest dla duszy drogą do…

ŁACIAK. Producent. Meble ogrodowe, biesiadne.

Lata doświadczenia, obecności w branży meblowej zaowocowały bardzo dużym zainteresowaniem, jakim cieszy się nasza firma ze strony Klientów. Oferujemy szeroki zakres asortymentu, w którym znajdują się meble góralskie, ogrodowe, biesiadne. Są to meble…

EKJU. Company. Garden furniture. Table sets, tables.

Long term and reliable partnership. EKJU Ltd is a reliable partner with more than 20 years’ experience in garden furniture manufacturing. 98% of EKJU products are exported, we are able to load 20 trucks per day and ensure on time deliveries to our…

Najlepszy sposób na kontrolowanie i niszczenie narodów to zniszczyć jego korzenie i fundamenty.

W ciągu ostatnich kilku dekadach byliśmy świadkami jednej z największych zmian w równowadze hormonalnej w historii ludzkości. W bardzo realnym sensie wielu mężczyzn nie jest już mężczyznami, wiele kobiet nie jest już kobietami. Najgorsze w tym wszystkim…

Mieszkańcy pierwszej i czwartej epoki świata oraz „starzy ludzie” piątej epoki świata Majów, Nahua i Azteków

Mieszkańcy pierwszej i czwartej epoki świata oraz „starzy ludzie” piątej epoki świata Majów, Nahua i Azteków - wężowi ludzie o gigantycznej budowie ciała. W serii prac The Five World Epochs and the Maya, Nahua i Aztec Humanities scharakteryzowano…

ENGINE. Company. Engine parts supplier specializing in diesel parts.

Engine Australia is arguably the nation’s leading after-market engine parts supplier specialising in diesel parts. Founded by the late Lindsay Sturgess in 1978, the company emerged from the engine reconditioning business that he established in Dalby,…

Insider Exposes The Reality Of The Alien Presence!

Insider Exposes The Reality Of The Alien Presence! Thursday, November 30, 2017 Shocking Secrets In this historic and powerful Dark Journalist episode Host Daniel Liszt welcomes Watergate Lawyer and Author Douglas Caddy. Caddy is well-known for being the…

BIEŻNIA PULSOMETR PRZYRZĄD DO MASAŻU

BIEŻNIA PULSOMETR PRZYRZĄD DO MASAŻU:Mamna sprzedaz Niezmordowana, magnetyczna bieżnia z pulsometrem ręcznym, komputerem treningowym i przyrządem do masażu pasem oraz wbudowaną ławką do ćwiczenia brzuszków. Nie zajmuje wiele miejsca, łatwa do złożenia…

Sumeryjskie posągi wotywne są antropomorficznymi wyobrażeniami o rozmiarach bogów.

Sumeryjskie posągi wotywne są antropomorficznymi wyobrażeniami o rozmiarach bogów. One zostały stworzone jako ucieleśnienie czciciela i zostały ustawione w strategicznych punktach w świątyni jako dedykacje dla boga. Można je znaleźć w całej Mezopotamii,…

Królowa Mauretanii – córka Kleopatry i Marka Antoniusza.

Królowa Mauretanii – córka Kleopatry i Marka Antoniusza. Kleopatra Selene z woli Rzymu została królową Mauretanii. Jej grobowiec do dziś znajduje się nieopodal miasta Szerszel w Algierii. Mało kto z odwiedzających Maghreb Polaków ma pojęcie, że…

Małpa de Loysa to duża człekokształtna małpa podobna do pitekantropa, rzekomo odkryta przez François de Loysa w Wenezueli w 1920 roku.

Małpa de Loysa to duża człekokształtna małpa podobna do pitekantropa, rzekomo odkryta przez François de Loysa w Wenezueli w 1920 roku. Istnienie małpy nie jest potwierdzone naukowo, ponieważ istnieje tylko jedno zdjęcie stworzenia. Pierwsze wzmianki o…

Roba natural i certificada saludable per a nens.

Roba natural i certificada saludable per a nens. El primer any de la vida del nen és un moment d’alegria constant i de despesa constant, ja que la longitud del cos del nen augmenta fins a 25 cm, és a dir, quatre mides. La pell delicada dels nens…

Cennik dostawy. ELLA.

Cennik dostawy. ELLA. : Koszty dostawy dla: Wieszak drewniany na klucze, domki ozdobne.  : Koszt wysyłki: Na terenie Polski dostawa bezpłatna przy zakupach o wartości powyżej EUR: 25 : (199 PLN) . Wysyłki realizowane są natychmiast po zaksięgowaniu…

Мангольд: Чард: суперпродукты, которые должны быть в вашем рационе после 40 лет жизни

Мангольд: Чард: суперпродукты, которые должны быть в вашем рационе после 40 лет жизни   Когда мы достигаем определенного возраста, потребности нашего организма меняются. Те, кто внимательно следил за тем, чтобы их тела проходили подростковый возраст в 20…

Grey Alien photographed walking alongside river in Tarija, Bolivia?

Grey Alien photographed walking alongside river in Tarija, Bolivia? Tuesday, August 29, 2023 An intriguing photograph taken along the banks of the Pilcomayo River in Tarija, Bolivia has ignited a buzz across social media, with speculations swirling…