Nadmi

• Kraj:Polska
• : Język.:deutsch
• : Utworzony.: 06-10-15
• : Ostatnie Logowanie.: 11-04-25

×

: Kontakt.

: Imię.

: E-mail.

: Wiadomość.

Proszę zamienić znaczniki %d na własne liczby

: Dodaj.

Wiadomość nie może być pusta!

Wiadomość zostanie przetłumaczona po wysłaniu (jeżeli środki są wystarczające)

: Captcha. Kod Ochronny.

Załączniki:

: Wybierz: : Edycja. : Usuń.

: Wybierz: : Edycja. : Usuń.

: Wybierz: : Edycja. : Usuń.

: Wybierz: : Edycja. : Usuń.

: Wybierz: : Edycja. : Usuń.

Ilość dopuszczalnych plików: 5

JPEG, JPG, PNG, GIF, DOC, PDF, ZIP, RAR, TAR, HTML, SWF, TXT, XLS, DOCX, XLSX : lub : ODT : tylko formaty:.

: Maksymalny rozmiar pliku. 3MB.

: Wyślij Wiadomość.

WHO: 5.9 million nurses and nurses are missing worldwide

: Opis.: WHO: 5.9 million nurses and nurses are missing worldwide According to the World Health Organization (WHO), 5.9 million professional nurses and nurses are missing worldwide. This emerges from a report of the UN organization, which was published in Geneva on Tuesday. Currently, 27.9 million people work in nursing professions, 19.3 million of whom have also been trained in these professions. The lack of nursing staff decreased slightly between 2016 and 2018. 90 percent of nurses are female, according to the report.

: Data Publikacji.: 10-04-25

70 Jahre Marshall-Plan. Fakten und Mythen über das größte Entwicklungsprogramm des 20. Jahrhunderts

: Opis.: 70 Jahre Marshall-Plan. Fakten und Mythen über das größte Entwicklungsprogramm des 20. Jahrhunderts   Dieser Plan ist zu einem Modell wirksamer und wirksamer wirtschaftlicher Hilfe geworden. Sein Einfluss auf den Wiederaufbau Europas kann jedoch übertrieben sein. General George Marschall, einer der Initiatoren des US-Hilfsprogramms für Europa. Universal Images Group / Corbis Sammeln Sie Trümmer und bauen Sie moderne, entwickelte Volkswirtschaften auf. Was Westeuropa nach dem Zweiten Weltkrieg tat, regt oft die Fantasie derer an, die von einer raschen Entwicklung träumen. Hinweise auf das amerikanische Programm vor mehr als einem halben Jahrhundert tauchen auch in Polen ständig in der öffentlichen Debatte auf. Donald Tusk im Sommer und Ewa Kopacz im Herbst argumentierten im Sejm, dass die EU-Mittel für Polen höher sind als die Mittel des Marshall-Plans. Anfang Januar appellierte der britische "The Guardian" von europäischen Intellektuellen an einen "Marshall-Plan für die Ukraine". Rockman Bob Geldof und Bono drängten wiederum auf den Marshall-Plan für Afrika, als sie 2005 eine Reihe von Live-8-Konzerten organisierten. Für Befürworter der Einführung ähnlicher Programme für arme Länder ist der Marshall-Plan heute das wichtigste historische Argument für die Wirksamkeit der externen Finanzhilfe. Was wissen wir heute jedoch über die Auswirkungen auf den Wiederaufbau Europas? Dieses Thema ist Gegenstand einer interessanten Debatte unter Historikern geworden. Der Beginn von 30 Jahren Ruhm: Auf einem der Plakate, die für den Marshall-Plan werben, befindet sich ein Schiff, das europäische Länder symbolisiert, in dessen Segeln der amerikanische Hilfswind weht. Die Botschaft war klar: Finanzielle Unterstützung aus der Neuen Welt treibt die Integration und wirtschaftliche Entwicklung des alten Kontinents voran. Dieses Ziel spiegelte sich im offiziellen Namen wider: Europäisches Wiederherstellungsprogramm. Es wurde allgemein unter dem Namen George Marshall beschrieben, dem damaligen Außenminister der Vereinigten Staaten, einem der Initiatoren des Projekts. In vier Jahren, von 1948 bis 1951, stellten die USA 16 europäischen Ländern über 13 Milliarden US-Dollar zur Verfügung. Im Rahmen dieser Mittel versendeten die Vereinigten Staaten Rohstoffe (einschließlich Kohle), Lebensmittel, Maschinen und andere Produkte. Die europäischen Regierungen verkauften gespendete Waren auf den Binnenmärkten, und das auf diese Weise gesammelte Geld wurde für Investitionen, Kredite an Unternehmen, zur Deckung von Haushaltsdefiziten, zur Rückzahlung von Schulden oder für nachfolgende Bestellungen verwendet. Nach Ansicht der amerikanischen Diplomatie befand sich Europa in einer tiefen wirtschaftlichen und politischen Krise, die es zur Beute der Kommunisten machen könnte. Der Marshall-Plan war daher Teil der von Truman angekündigten Taktik, den Kommunismus zu stoppen. Unter dem Druck der Sowjetunion weigerten sich osteuropäische Länder, einschließlich Polen, an dem Programm teilzunehmen. Die amerikanische Hilfe fiel mit dem Beginn einer Ära beispielloser Entwicklung in Westeuropa zusammen. Fast 30 Jahre lang, bis in die frühen 1970er Jahre, erreichte das Wirtschaftswachstum durchschnittlich 5 Prozent. pro Jahr. Dies war früher oder später in diesem Bereich nicht der Fall. Der alte Kontinent wurde nach zwei Weltkriegen nicht nur schnell wieder aufgebaut, sondern entwickelte sich auch dynamisch. Das Pro-Kopf-Einkommen war Anfang der 1970er Jahre fast zweieinhalb Mal höher als vor dem Krieg. Die Europäer haben praktisch den gleichen Lebensstandard wie die Amerikaner erreicht. Die Löhne der Arbeiter, die auch vom Wohl des Staates profitierten, stiegen, und immer mehr Konsumgüter erschienen in Geschäften, die sich immer mehr Käufer leisten konnten. In Frankreich ist es üblich, diese Zeit als 30 Jahre Ruhm (les trente glorieuses) zu bezeichnen, in Schweden als Rekordjahre (rekordaren). 1970 war der britische Historiker Richard Mayne nicht allein, als er schrieb: "Aus 20-jähriger Sicht kann mit Sicherheit gesagt werden, dass der Marshall-Plan ein großer Fortschritt für Europa war. Investitionshilfe, Düngemittel, Maschinen und Werkzeuge, Produktionsprogramme und Wachstumsplanung legten den Grundstein für die spätere Entwicklung. Dank der Versorgung mit Nahrungsmitteln und Rohstoffen rettete der Marshall-Plan die Europäer vor einer bevorstehenden wirtschaftlichen Katastrophe. " In diesem Sinne rettete die Hilfe von jenseits des Atlantiks die europäische Demokratie, verhinderte die kommunistische Bedrohung und führte die europäischen Volkswirtschaften auf einen Wachstumspfad. Es wurde zum Katalysator für das europäische Wirtschaftswunder. Europa könnte es alleine schaffen? In den 1980er Jahren tauchten jedoch immer mehr Stimmen auf, die darauf hinwiesen, dass die Bedeutung des Marshall-Plans für den Wiederaufbau Europas übertrieben war. Der britische Historiker Alan Milward, der 1984 das Buch "The Reconstruction of Western Europe" veröffentlichte, wies darauf hin, dass Westeuropa unmittelbar nach dem Krieg vor der Umsetzung des Marshall-Plans in den Wachstumspfad eingetreten sei. Bis Ende 1947 hatten Großbritannien und Frankreich das Produktionsniveau der Vorkriegszeit erreicht Mitte des folgenden Jahres lag die durchschnittliche Industrieproduktion in Westeuropa über dem Niveau vor dem Krieg. Der Marshall-Plan wurde vom amerikanischen Kongress im April 1948 verabschiedet, und die Hilfe floss erst im Sommer 1948 nach Europa. Milward behauptete, dass durch die Zuweisung der Hauptrolle zum Marshall-Plan das Potenzial Europas unterschätzt wurde. Bereits 1945/47 unternahmen die europäischen Regierungen große Anstrengungen, um die Grundlagen eines Wohlfahrtsstaates zu schaffen und Wiederaufbauprogramme vorzubereiten. Der Wohlstand wurde durch den öffentlichen Investitionsplan des französischen Planungskommissars Jean Monnet und die Reform des westdeutschen Wirtschaftsministers Ludwig Erhard beeinflusst. Die wirtschaftlichen Probleme Europas im Jahr 1947 waren eher ein vorübergehender Mangel an Dollars, der durch große Importe aus den Vereinigten Staaten verursacht wurde. Sie resultierten nicht aus einem tiefen wirtschaftlichen Zusammenbruch, sondern aus dem wirtschaftlichen Aufschwung in den Jahren 1945 bis 1945. Laut Milward war die Hilfe im Rahmen des Marshall-Plans erheblich und konnte das Wirtschaftswachstum leicht steigern. Es war jedoch zu klein, um den Zustand der europäischen Volkswirtschaften erheblich zu beeinflussen und den Wachstumseffekt hervorzurufen, den Europa in den nächsten zwei Jahrzehnten erlebte. Der Wert der Produkte, die mit Unterstützung der USA nach Europa gelangen, betrug durchschnittlich 1 bis 4 Prozent. BIP der Aufnahmeländer. Zum Vergleich: Der Zufluss europäischer Mittel nach Polen beträgt etwa 2 Prozent. BIP pro Jahr (nach Abzug der polnischen Beiträge zum EU-Haushalt). Der Marshall-Plan ist anders, wenn man seinen Gesamtwert betrachtet. Zum Beispiel erhielt Frankreich im Rahmen des vierjährigen Marshall-Plans fast 2,5 Milliarden US-Dollar, auf die 11 Prozent entfielen. sein BIP von 1948 105 Milliarden Euro, die aus EU-Mitteln für die Jahre 2014–20 (im Rahmen der Kohäsionspolitik und der gemeinsamen Agrarpolitik) nach Polen kommen werden, machen etwa 25 Prozent aus. aktuelles polnisches BIP. Die Gesamtsumme aller von der Union in den Jahren 2007–20 erhaltenen Gelder wird etwa 60 Prozent betragen. Polnisches BIP von 2007. Diese Beträge übersteigen tatsächlich ein Mehrfaches der Unterstützung, die Europa im Rahmen des Marshall-Plans erhalten hat. Haben die Amerikaner das Nachkriegseuropa in einer zu dunklen Brille betrachtet und ihre Hilfe war unnötig? Hilfe lindert Konflikte: Milwards Enthüllungen wurden als zu schädlich für das amerikanische Hilfsprogramm angesehen, obwohl sie eine neue Perspektive auf die Rolle des Marshall-Plans brachten und seinen Mythos beraubten. Historiker tendierten zu einer indirekten Einschätzung: ohne Apotheose, aber auch ohne die Rolle dieser sozusagen ernsthaften Injektion in die Wirtschaft zu mindern. Barry Eichengreen, ein bekannter Wirtschaftshistoriker an der Berkeley University, bestätigte Milwards Ergebnisse - insgesamt hat die amerikanische Hilfe das europäische BIP um rund 2 Prozent gesteigert. zu einer Zeit, als es um mehr als 20 Prozent zunahm. Dies bedeutet nicht, dass der Marshall-Plan eine vernachlässigbare Rolle spielte. Wie Eichengreen betonte, folgte die Verbesserung der sozialen Stimmungen und Lebensbedingungen der Bevölkerung nicht der wirtschaftlichen Erholung nach dem Krieg und dem Fortschritt des Wiederaufbaus. Dies war größtenteils auf die hohen Ausgaben für Wiederaufbau und Investitionen zurückzuführen, die die Regierungen zwangen, die Konsumausgaben zu senken. Arbeiterstreiks, insbesondere von kommunistischen Gewerkschaften organisiert, beunruhigten Europa. Im Frühjahr und Sommer 1947 ging eine Streikwelle durch Frankreich. Ein Jahr später kündigten die Gewerkschaften in Westdeutschland einen Streik unter dem Motto "gegen die Wirtschaftspolitik der Ausbeutung der Menschen" an. Laut Eichengreen bestand in Europa die Gefahr einer Wiederholung der Ereignisse der Zwischenkriegszeit, als einige europäische Regierungen - unter Druck - die Löhne erhöhten und protektionistische Bräuche verfolgten (sie führten hohe Zölle auf importierte Produkte ein, um die heimische Industrie und Arbeitsplätze zu schützen). Auf diese Weise zerstörten steigende Inflation und hohe Zölle die europäische Wirtschaft. Der Marshall-Plan trug zur Linderung sozialer Konflikte bei. Dies erleichterte die Anhäufung von Mitteln für Investitionen. Laut Eichengreen haben die Bedingungen, unter denen diese Beihilfe gewährt wurde, auch die Bedeutung des Marshall-Plans bestimmt. Sie zwangen die europäischen Länder zur Zusammenarbeit (damals wurde die Europäische Organisation für wirtschaftliche Zusammenarbeit gegründet) und gaben den Protektionismus auf. Aus diesem Grund bezeichnete der amerikanische Historiker den Marshall-Plan als das erfolgreichste Programm zur Strukturanpassung in der Geschichte, dh als Hilfe, auf die auch spezifische Richtlinien zu Reformen und rechtlichen Lösungen folgen. Auch der britische Historiker Tony Judt, Autor der populären Monographie zur Geschichte Europas "Nachkriegszeit", distanzierte sich von den Ansichten Milwards. Seiner Meinung nach war der Marshall-Plan in erster Linie psychologischer und politischer Natur. Durch die Lösung des Problems der Nahrungsmittelknappheit, die kurzfristige Unterstützung des Wirtschaftswachstums sowie die Verringerung der Belastung durch Chaos und Zerstörung nach dem Krieg half er den Europäern, an die Zukunft zu glauben. Die Verbesserung der Stimmung hat sich deutlich in der politischen Situation niedergeschlagen. "Der Marshall-Plan hat es den Europäern ermöglicht, mehr Vertrauen zu gewinnen. Er half ihnen letztendlich, mit dem Erbe des Chauvinismus, der Depression und autoritärer Lösungen zu brechen. (...) Er machte die protektionistische Politik der 1930er Jahre rückständig, unnötig und letztendlich absurd. " Ungeachtet der Diskrepanz bei den Bewertungen der Auswirkungen der amerikanischen Hilfe sind sich alle Forscher einig, dass sie das Vakuum nicht erreicht hat. Der Marshall-Plan hat Europa dabei geholfen, sein Potenzial auszuschöpfen. Seine Geschichte zeigt, dass externe Hilfe eine bedeutende Unterstützung für den wirtschaftlichen Erfolg sein kann, aber nicht unbedingt die direkte Ursache.

: Data Publikacji.: 08-04-25

70 years of the Marshall plan. Facts and myths about the largest development program of the 20th century

: Opis.: 70 years of the Marshall plan. Facts and myths about the largest development program of the 20th century   This plan has become a model of effective and effective economic assistance. His influence on the reconstruction of Europe, however, can be exaggerated. Gen. George Marschall, one of the initiators of the US assistance program for Europe. Universal Images Group / Corbis Raise debris and build modern, developed economies. What Western Europe did after World War II often stimulates the imagination of those who dream of rapid development. References to the American program more than half a century ago appear constantly in public debate, also in Poland. Donald Tusk in the summer, and Ewa Kopacz in the autumn argued in the Sejm that EU funds for Poland are greater than the funds of the Marshall plan. At the beginning of January, the British "The Guardian" issued an appeal by European intellectuals for a "Marshall plan for Ukraine." Rockman Bob Geldof and Bono, in turn, urged the Marshall Plan for Africa when they organized a series of Live 8 concerts in 2005. For proponents of introducing similar programs for poor countries today, the Marshall Plan is the main historical argument for the effectiveness of external financial assistance. However, what do we know today about its impact on the reconstruction of Europe? This issue has become the subject of interesting debate among historians. The beginning of 30 years of glory: On one of the posters promoting the Marshall plan there is a ship symbolizing European countries, in whose sails the American aid wind blows. The message was clear: financial support from the New World drives the integration and economic development of the Old Continent. This goal was reflected in the official name: European Recovery Program. It was commonly described by the name of George Marshall, then Secretary of State of the United States, one of the initiators of the project. In four years, from 1948 to 1951, the US allocated over $ 13 billion to 16 European countries. Under these funds, the United States shipped raw materials (including coal), food, machinery and other products. European governments sold donated goods on internal markets, and the money collected in this way was allocated for investments, loans to enterprises, covering budget deficits, repayment of debt or subsequent orders. In the opinion of American diplomacy, Europe was in a deep economic and political crisis that could make it the spoil of communists. The Marshall Plan was therefore part of the tactic announced by Truman to stop communism. Under the pressure of the Soviet Union, Eastern European countries, including Poland, refused to participate in the program. American assistance coincided with the beginning of an era of unprecedented development in Western Europe. For almost 30 years, until the early 1970s, economic growth reached an average of 5 percent. annually. This was not the case earlier or later in this area. The Old Continent not only quickly rebuilt after two world wars, but also dynamically developed. The per capita income in the early 1970s was almost two and a half times higher than before the war. Europeans have achieved virtually the same standard of living as Americans. The wages of workers, who also benefited from the welfare of the welfare provided by the state, increased, and more and more consumer goods appeared in stores, which more and more buyers could afford. In France, it is customary to refer to this time as 30 years of glory (les trente glorieuses), in Sweden - record years (rekordaren). In 1970, British historian Richard Mayne was not alone when he wrote: "From a 20-year perspective, it can be said with certainty that the Marshall Plan was a major leap forward for Europe. Investment aid, fertilizers, machinery and tools, production programs and growth planning laid the foundation for later development. Thanks to the supply of food and raw materials, the Marshall plan saved Europeans from an imminent economic disaster. " In this sense, help from across the Atlantic saved European democracy, averted the communist threat, and led European economies to a path of growth. It became a catalyst for the European economic miracle. Europe could do it alone? In the 1980s, however, more voices began to appear suggesting that the importance of the Marshall plan for the reconstruction of Europe was exaggerated. British historian Alan Milward, who published the book "The Reconstruction of Western Europe" in 1984, pointed out that Western Europe entered the path of growth right after the war before the Marshall plan was implemented. By the end of 1947, Great Britain and France had reached pre-war production levels by in the middle of the following year, the average level of industrial production in Western Europe exceeded the level before the war. The Marshall Plan was adopted by the American Congress in April 1948, and aid did not start flowing to Europe until the summer of 1948. Milward claimed that by assigning the lead role to the Marshall plan, Europe's potential was underestimated. Already in 1945–47 European governments made a huge effort, creating the foundations of a welfare state and preparing reconstruction programs. The prosperity was influenced by the public investment plan of the French Commissioner for Planning Jean Monnet and the reform of West German Minister of Economy Ludwig Erhard. The economic problems of Europe in 1947 were rather a temporary shortage of dollars, caused by large imports from the United States. They resulted not from a deep economic collapse, but from the economic boom in 1945–47. According to Milward, help under the Marshall plan was significant and could slightly increase the rate of economic growth. However, it was too small to significantly affect the condition of European economies and bring about the growth effect that Europe experienced in the next two decades. The value of products reaching Europe under US assistance accounted for an average of 1 to 4 percent. Host countries' GDP. For comparison - the inflow of European funds to Poland is about 2 percent. GDP per year (after deducting Polish contributions to the EU budget). The Marshall plan is different if you look at its total value. For example, France received almost $ 2.5 billion under the four-year Marshall Plan, which accounted for 11 percent. its 1948 GDP EUR 105 billion, which will come to Poland from EU funds for the years 2014–20 (under the cohesion policy and the common agricultural policy), constitutes about 25 percent. current Polish GDP. And the total sum of all money received from the Union in the years 2007–20 will be about 60 percent. Polish GDP from 2007. These sums actually exceed several times the support received by Europe under the Marshall plan. So, did the Americans look at post-war Europe in too dark glasses, and their help was unnecessary? Help alleviates conflicts: Milward's revelations, although they brought a fresh perspective on the role of the Marshall plan and stripped his myth, were considered too harmful for the American aid program. Historians tended towards an indirect assessment: without apotheosis, but also without diminishing the role of this, as it were, a serious injection to the economy. Barry Eichengreen, a well-known economic historian at Berkeley University, confirmed Milward's findings - in total, American aid has raised European GDP by around 2 percent. at a time when it increased by more than 20 percent. This does not mean that the Marshall plan played a negligible role. As Eichengreen pointed out, the improvement of social moods and living conditions of the population did not follow the post-war economic recovery and the progress of reconstruction. To a large extent, this was due to high expenditure on reconstruction and investment, which forced governments to reduce consumption expenditure. Workers' strikes, especially organized by communist trade unions, troubled Europe. In the spring and summer of 1947, a wave of strikes went through France. A year later, in Western Germany, trade unions announced a strike under the slogan "against the economic policy of exploiting the people." According to Eichengreen, there was a risk of repetition in Europe of the events of the interwar period, when some European governments - yielding to pressure - increased wages and pursued protectionist customs policy (they imposed high duties on imported products to protect domestic industry and jobs). In this way, rising inflation and high tariffs were destroying the European economy. The Marshall Plan helped alleviate social conflicts. This facilitated the accumulation of funds for investments. According to Eichengreen, the conditions under which this aid was granted also determined the importance of the Marshall Plan. They forced European countries to cooperate (the European Organization for Economic Cooperation was founded then) and to give up protectionism. That is why the American historian called the Marshall Plan the most successful program of structural adjustment in history, that is, help that is also followed by specific directives on reforms and legal solutions. Also the British historian Tony Judt, author of the popular monograph on the history of Europe "Postwar", distanced himself from the views of Milward. In his opinion, the Marshall plan was primarily psychological and political. By addressing food shortages, supporting economic growth in the short term, and reducing the burden of post-war chaos and destruction, he helped Europeans believe in the future. The improvement in moods clearly translated into the political situation. "The Marshall Plan has allowed Europeans to gain greater confidence. He ultimately helped them break with the legacy of chauvinism, depression and authoritarian solutions. (...) He made protectionist policy of the 1930s backward, unnecessary and ultimately absurd. " Regardless of the discrepancy in assessments regarding the impact of American aid, all researchers agree that it did not hit the vacuum. The Marshall Plan has helped Europe tap into its potential. His story proves that external help can be a significant support for economic success, but not necessarily its direct cause.

: Data Publikacji.: 08-04-25

70 lat planu Marshalla. Fakty i mity o największym programie rozwojowym XX wieku

: Opis.: 70 lat planu Marshalla. Fakty i mity o największym programie rozwojowym XX wieku   Ten plan stał się wzorem skutecznej i przynoszącej imponujące efekty pomocy gospodarczej. Jego wpływ na odbudowę Europy bywa jednak wyolbrzymiany. Gen. George Marschall, jeden z inicjatorów programu pomocy USA dla Europy. Universal Images Group/Corbis Podnieść się z gruzów i zbudować nowoczesne, rozwinięte gospodarki. To, co udało się Europie Zachodniej po drugiej wojnie światowej, często pobudza wyobraźnię tych, którzy marzą o gwałtownym rozwoju. Odniesienia do amerykańskiego programu sprzed ponad pół wieku pojawiają się stale w publicznej debacie, również w Polsce. Donald Tusk latem, a Ewa Kopacz jesienią przekonywali w Sejmie, że fundusze unijne dla Polski są większe niż środki planu Marshalla. Na początku stycznia w brytyjskim „The Guardian” ukazał się apel europejskich intelektualistów o „plan Marshalla dla Ukrainy”. Do „planu Marshalla dla Afryki” namawiali z kolei rockmani Bob Geldof i Bono, kiedy w 2005 r. organizowali serię koncertów Live 8.  Dla zwolenników wprowadzenia dzisiaj podobnych programów dla krajów ubogich plan Marshalla stanowi główny historyczny argument przemawiający za skutecznością zewnętrznej pomocy finansowej. Co jednak współcześnie wiemy o jego wpływie na odbudowę Europy? Ta kwestia stała się wśród historyków przedmiotem interesującej debaty. Początek 30 lat chwały : Na jednym z plakatów propagujących plan Marshalla widnieje symbolizujący europejskie kraje okręt, w którego żagle dmucha wiatr amerykańskiej pomocy. Przekaz był jasny: wsparcie finansowe z Nowego Świata stanowi napęd integracji i rozwoju gospodarczego na Starym Kontynencie. Ten cel znalazł odzwierciedlenie w oficjalnej nazwie: Europejski Program Ożywienia. Potocznie opisywano go nazwiskiem George’a Marshalla, ówczesnego sekretarza stanu Stanów Zjednoczonych, jednego z inicjatorów projektu. W ciągu czterech lat, od 1948 do 1951 r., USA przeznaczyły dla 16 krajów Europy ponad 13 mld dol. W ramach tych funduszy Stany Zjednoczone dostarczały statkami surowce (m.in. węgiel), żywność, maszyny i inne produkty. Europejskie rządy sprzedawały podarowany towar na rynkach wewnętrznych, a zgromadzone w ten sposób pieniądze przeznaczały na inwestycje, kredyty dla przedsiębiorstw, pokrycie deficytów budżetowych, spłatę zadłużenia bądź kolejne zamówienia. W opinii amerykańskiej dyplomacji Europa znajdowała się w głębokim kryzysie ekonomicznym i politycznym, który mógł ją uczynić łupem komunistów. Plan Marshalla był zatem elementem ogłoszonej przez Trumana taktyki powstrzymywania komunizmu. Pod presją Związku Sowieckiego kraje wschodniej Europy, w tym Polska, odmówiły udziału w programie. Amerykańska pomoc zbiegła się w czasie z początkiem ery bezprecedensowego rozwoju w Europie Zachodniej. Przez niemal 30 lat, do początku lat 70., wzrost gospodarczy sięgał średnio 5 proc. rocznie. Nie miało to miejsca ani wcześniej, ani później na tym obszarze. Stary Kontynent nie tylko szybko odbudował się po dwóch wojnach światowych, ale i dynamicznie rozwinął. Dochód na głowę mieszkańca na początku lat 70. był niemal dwuipółkrotnie wyższy niż przed wojną. Europejczycy osiągnęli praktycznie ten sam standard życia co Amerykanie. Rosły płace robotników, którzy korzystali także z zapewnianych przez państwo dobrobytu zabezpieczeń socjalnych, a w sklepach pojawiało się coraz więcej dóbr konsumpcyjnych, na które mogło sobie pozwolić coraz więcej nabywców. We Francji przyjęło się określać ten czas mianem 30 lat chwały (les trente glorieuses), w Szwecji – rekordowymi latami (rekordaren). W 1970 r. brytyjski historyk Richard Mayne nie był odosobniony, gdy pisał: „Z perspektywy 20 lat można stwierdzić z pewnością, że plan Marshalla był wielkim skokiem Europy do przodu. Pomoc inwestycyjna, nawozy, maszyny i narzędzia, programy produkcyjne i planowanie wzrostu położyły fundament pod późniejszy rozwój. Dzięki dostawom pożywienia i surowców plan Marshalla uratował Europejczyków przed rychłą gospodarczą katastrofą”. W tym ujęciu pomoc zza Atlantyku uratowała europejską demokrację, zażegnała komunistyczne zagrożenie i naprowadziła europejskie gospodarki na ścieżkę wzrostu. Stała się katalizatorem europejskiego cudu gospodarczego. Europa dałaby radę sama? W latach 80. zaczęło się jednak pojawiać więcej głosów sugerujących, że znaczenie planu Marshalla dla odbudowy Europy było wyolbrzymiane. Brytyjski historyk Alan Milward, który w 1984 r. opublikował książkę „The Reconstruction of Western Europe”, zwrócił uwagę, że Europa Zachodnia weszła na ścieżkę wzrostu zaraz po zakończeniu wojny, nim plan Marshalla został wdrożony. Przed końcem 1947 r. Wielka Brytania i Francja osiągnęły przedwojenny poziom produkcji przemysłowej, a w połowie następnego roku średni poziom produkcji przemysłowej w Europie Zachodniej przekroczył poziom sprzed wojny. Plan Marshalla został uchwalony przez Kongres amerykański w kwietniu 1948 r., a pomoc zaczęła napływać do Europy dopiero latem 1948 r. Milward twierdził, że przypisując główną rolę planowi Marshalla, nie docenia się potencjału Europy. Już w latach 1945–47 europejskie rządy wykonały olbrzymi wysiłek, tworząc podstawy państwa dobrobytu i przygotowując programy odbudowy. Na dobrą koniunkturę wpłynęły plan inwestycji publicznych francuskiego komisarza ds. planowania Jeana Monneta oraz reformy ministra gospodarki Niemiec zachodnich Ludwiga Erharda. Problemy ekonomiczne Europy w 1947 r. sprowadzały się raczej do przejściowego niedoboru dolarów, spowodowanego dużym importem ze Stanów Zjednoczonych. Wynikały one nie z głębokiej zapaści gospodarczej, ale z boomu gospodarczego w latach 1945–47. Zdaniem Milwarda pomoc w ramach planu Marshalla była znacząca i mogła nieco zwiększyć tempo wzrostu gospodarczego. Była jednak zbyt mała, aby w istotny sposób wpłynąć na kondycję europejskich gospodarek i wywołać efekt wzrostu, którego Europa doświadczyła w następnych dwóch dekadach. Wartość produktów trafiających do Europy w ramach amerykańskiej pomocy stanowiła średnio od 1 do 4 proc. PKB krajów przyjmujących. Dla porównania – napływ funduszy europejskich do Polski wynosi ok. 2 proc. PKB rocznie (po odjęciu polskich wpłat do unijnego budżetu). Inaczej plan Marshalla przedstawia się, jeśli spojrzy się na jego całkowitą wartość. Na przykład Francja otrzymała w ramach rozłożonego na cztery lata planu Marshalla prawie 2,5 mld dol., co stanowiło 11 proc. jej PKB z 1948 r. 105 mld euro, które napłynie do Polski z funduszy unijnych na lata 2014–20 (w ramach polityki spójności i wspólnej polityki rolnej), stanowi ok. 25 proc. obecnego PKB Polski. A łączna suma wszystkich pieniędzy otrzymanych z Unii w latach 2007–20 wyniesie ok. 60 proc. polskiego PKB z 2007 r. Sumy te faktycznie kilkakrotnie przekraczają wsparcie, jakie otrzymała Europa w ramach planu Marshalla. Czyżby więc Amerykanie patrzyli na powojenną Europę w zbyt ciemnych okularach, a ich pomoc była niepotrzebna? Pomoc łagodzi konflikty : Rewelacje Milwarda, aczkolwiek wniosły świeże spojrzenie na rolę planu Marshalla i odbrązowiły jego mit, zostały jednak uznane za zbyt krzywdzące dla amerykańskiego programu pomocy. Historycy skłaniali się ku ocenie pośredniej: bez apoteozy, ale też bez umniejszania roli tego, jakby nie było, poważnego zastrzyku zasilającego gospodarkę. Barry Eichengreen, znany historyk gospodarki z Uniwersytetu Berkeley, potwierdził ustalenia Milwarda – łącznie amerykańska pomoc podniosła europejski PKB o ok. 2 proc. w czasie, gdy wzrósł on o ponad 20 proc. Nie oznacza to, że plan Marshalla odegrał znikomą rolę. Jak wskazywał Eichengreen, za powojennym ożywieniem gospodarczym i postępami odbudowy nie szła poprawa nastrojów społecznych i warunków bytu ludności. W znacznej mierze wynikało to z wysokich nakładów na odbudowę i inwestycje, co zmuszało rządy do ograniczania wydatków na konsumpcję. Europę trapiły strajki robotnicze, organizowane zwłaszcza przez komunistyczne związki zawodowe. Wiosną i latem 1947 r. fala strajków przeszła przez Francję. Rok później w Niemczech zachodnich związki zawodowe ogłosiły strajk pod hasłem „przeciw polityce gospodarczej wyzyskiwania ludu”. Zdaniem Eichengreena istniało wówczas ryzyko powtórzenia się w Europie wydarzeń z okresu międzywojennego, kiedy niektóre europejskie rządy – ulegając presji – podwyższały płace i prowadziły protekcjonistyczną politykę celną (nakładały wysokie cła na importowane produkty, by chronić krajowy przemysł i miejsca pracy). W ten sposób rosnąca inflacja i wysokie cła niszczyły europejską gospodarkę. Plan Marshalla pozwolił na załagodzenie konfliktów społecznych. Ułatwiało to gromadzenie środków na inwestycje. Według Eichengreena o znaczeniu planu Marshalla zdecydowały również warunki, na jakich ta pomoc została udzielona. Wymusiły one bowiem na krajach europejskich współpracę (powstała wówczas Europejska Organizacja Współpracy Gospodarczej) i rezygnację z protekcjonizmu. Dlatego amerykański historyk nazwał plan Marshalla najbardziej udanym w historii programem strukturalnego dostosowania, czyli taką pomocą, za którą idą również konkretne dyrektywy dotyczące reform i rozwiązań prawnych. Również brytyjski historyk Tony Judt, autor popularnej monografii historii Europy „Powojnie”, zdystansował się wobec poglądów Milwarda. Jego zdaniem plan Marshalla miał przede wszystkim znaczenie psychologiczne i polityczne. Rozwiązując problem niedoborów żywności, wspierając w krótkim okresie wzrost gospodarczy, a także zmniejszając uciążliwości powojennego chaosu i zniszczeń, pomógł Europejczykom uwierzyć w przyszłość. Poprawa nastrojów wyraźnie przekładała się na sytuację polityczną. „Plan Marshalla pozwolił Europejczykom zyskać większą pewność siebie. Pomógł im zerwać ostatecznie z dziedzictwem szowinizmu, depresji i rozwiązań autorytarnych. (…) Uczynił protekcjonistyczną politykę lat 30. zacofaną, niepotrzebną i w końcu absurdalną”. Niezależnie od rozbieżności w ocenach dotyczących wpływu amerykańskiej pomocy, wszyscy badacze zgodnie podkreślają, że nie trafiła ona w próżnię. Plan Marshalla pomógł Europie wykorzystać potencjał, który już w niej tkwił. Jego historia dowodzi, że zewnętrzna pomoc może stanowić istotne wsparcie sukcesu gospodarczego, niekoniecznie jednak jego bezpośrednią przyczynę.

: Data Publikacji.: 08-04-25