Nadmi
- Kraj:Polska
- : Język.:deutsch
- : Utworzony.: 06-10-15
- : Ostatnie Logowanie.: 01-08-25
: Opis.: W laboratoriach Narodowego Uniwersytetu Technologii Obronnych w prowincji Hunan badacze zaprezentowali prototyp drona, który rozmiarem dorównuje komarowi. 20250624 AD. Chińskie laboratorium robotyki wojskowej tworzy mikrodrona wielkości komara do tajnych operacji © YouTube / CCTV Urządzenie, pokazane w materiale państwowej telewizji CCTV, mieści się pomiędzy palcami dłoni. Konstrukcja ma dwa cienkie skrzydełka przypominające kształtem niewielki liść oraz trzy niezwykle delikatne „nóżki”. Naukowcy przedstawili również wariant wyposażony w cztery skrzydła, sterowany z poziomu aplikacji w smartfonie. Projekt jest pomyślany jako narzędzie do zadań rozpoznawczych, ale twórcy nie wykluczają także szerszego zastosowania bojowego. Miniaturyzacja na krawędzi możliwości „Wymaga to współpracy różnych dyscyplin, w tym bioniki” — podkreślają autorzy koncepcji, komentując skalę inżynieryjnych wyzwań, jakie niesie tak dalekie zmniejszenie każdej części latającej maszyny. Trzeba bowiem zminimalizować nie tylko sam kadłub i mechanikę skrzydeł, lecz także zasilanie, czujniki nawigacyjne oraz obwody sterujące. Na tym etapie kluczowe staje się poszukiwanie ultralekkich, a jednocześnie wytrzymałych materiałów oraz opracowanie algorytmów, które przy ograniczonej mocy obliczeniowej pozwolą na stabilny lot w warunkach polowych. Norweski poprzednik i światowy standard Obecnym punktem odniesienia w dziedzinie mikrodronów dla wojska pozostaje PD-100 Black Hornet — miniaturowy dron produkowany w Norwegii, który ma 10 cm długości i przypomina miniaturowy helikopter. W ciągu 25 minut potrafi wykonać zwiad w promieniu do 1 km. Od kilku lat Black Hornet jest już na wyposażeniu armii niemieckiej, amerykańskiej, australijskiej, norweskiej oraz francuskiej, a od 2019 roku wspiera także żołnierzy Jednostki Wojskowej Komandosów z Lublińca. W praktyce oznacza to, że mikroplatformy rozpoznawcze weszły do codziennego arsenału wielu sił zbrojnych NATO. Kontekst strategiczny i implikacje prawne Pojawienie się drona wielkości komara może znacząco zmienić charakter operacji specjalnych. Urządzenie tak małe, że staje się niemal niewidoczne dla oka, otwiera drogę do penetracji obiektów silnie chronionych, w tym budynków administracji i infrastruktury wojskowej przeciwnika. Równocześnie wzmacnia to dylemat prawny związany z identyfikacją celów oraz odpowiedzialnością za działania autonomicznych systemów. Eksperci w zakresie prawa konfliktów zbrojnych zwracają uwagę, że mikrodrony mogą przenosić niewielkie ładunki wybuchowe lub środki zakłócające elektronikę, co komplikuje klasyczne rozróżnienie między bronią defensywną a ofensywną. Perspektywy dalszego rozwoju Chociaż chiński prototyp jest na razie w fazie demonstracyjnej, skala inwestycji w badania sugeruje szybkie tempo postępów. Jeśli inżynierom z Hunan uda się rozwiązać problem długotrwałego zasilania w małej bryle, a zarazem zachować stabilność lotu przy silnych podmuchach wiatru, wówczas na horyzoncie pojawi się nowa generacja urządzeń wspólnych dla wojska, ratownictwa i służb porządku publicznego. Potencjalne zastosowania obejmują nie tylko bezpośrednie wsparcie jednostek na polu walki, ale też: monitoring klęsk żywiołowych, poszukiwanie osób zaginionych w trudnodostępnym terenie. Nie bez znaczenia pozostaje również aspekt ekonomiczny. Produkcja dronów o skali milimetrów wymaga zaawansowanych linii montażowych i niezwykle precyzyjnych komponentów, co może windować koszty. Jednocześnie masowe wdrożenie takich konstrukcji przez jedną z globalnych potęg technologicznych w naturalny sposób zwiększy presję na konkurencyjnych producentów w Europie i Ameryce Północnej. Wyścig po najmniejszego i najbardziej niezawodnego bezzałogowca już trwa — a dron wielkości komara pokazany w telewizyjnych kamerach może okazać się dopiero początkiem tej ewolucji. Nowa technologia, nowe doktryny Wprowadzenie mikrodronów wymusi też korektę taktyk wojskowych. Zamiast pojedynczych dużych jednostek bezzałogowych pojawi się rój miniplatform, którym dowódcy będą musieli zarządzać w czasie rzeczywistym. Do gry wchodzą też kompetencje soft-kill — systemy wykrywania i neutralizacji dronów, które dotąd koncentrowały się głównie na większych konstrukcjach. Odpowiedzią na komarze maszyny mogą być sieci czujników akustycznych, anteny radarów krótkiego zasięgu lub nawet specjalistyczne tkaniny ochronne dla personelu — zauważają eksperci.
: Data Publikacji.: 25-07-25
: Opis.: "Męstwu Żołnierskiemu". Najważniejszy polski order wojenny i jego początki. Historia Orderu Virtuti Militari zaczęła się w czasach, kiedy Polska zmuszona była walczyć o przetrwanie. Order ustanowiony został przez króla Stanisława Augusta Poniatowskiego po zwycięskiej bitwie pod Zieleńcami w 1792 roku. Virtuti Militari to najstarszy order wojenny na świecie. Historia orderu Napis „Virtuti Militari” pojawił się po raz pierwszy na medalach wybitych z rozkazu Stanisława Augusta Poniatowskiego 15 czerwca 1792 roku. Pomysł na ustanowienie orderu za wybitne męstwo i zasługi na polu bitwy pojawił się niedługo później, po zwycięskiej dla Polaków bitwie pod Zieleńcami, która rozegrała się 18 czerwca 1792 roku. Naprzeciwko oddziałów polskich stanęły wówczas wojska rosyjskie. Polacy bronili dopiero co uchwalonej Konstytucji 3 Maja i próbowali nie dopuścić do dalszych rozbiorów. Książę Józef Poniatowski z Krzyżem Wielkim Virtuti Militari © Wikimedia Commons Pierwszymi kawalerami Orderu zostali najbardziej odznaczający się uczestnicy bitwy pod Zieleńcami. Kilka dni po bitwie, na prośbę księcia Józefa Poniatowskiego, król Stanisław przesłał do obozu wojsk polskich 20 Orderów klasy pierwszej i 40 klasy drugiej. Odznaczeni zostali m.in.: książę Józef Poniatowski, Tadeusz Kościuszko, Michał Wielhorski, Jan Franciszek de Pouppart, Stanisław Mokronowski, Eustachy Sanguszko, pułkownik Józef Poniatowski, Jan Grochowski, Jan Krasicki, Józef Szczutowski, Mikołaj Oppeln-Bronikowski, Michał Chomętowski, Andrzej Gałecki, Seweryn Bukar, Sebastian Marszycki, Karol Tepfer. Uroczystość wręczenia Orderów Virtuti Militari odbyła się 25 czerwca 1792 roku w Ostrogu na Wołyniu, gdzie znajdował się obóz wojsk Rzeczypospolitej. Książę Poniatowski pisał o Virtuti Militari kila lat później: „Być w bitwie, oblegać twierdzę, odnieść w walce z nieprzyjacielem ranę, albo wpaść w niewolę jest długiem i przeznaczeniem każdego, który się w obronie swej Ojczyzny poświęcił. Nagroda Orderu Krzyża Wojskowego, stosownie do pierwiastków swej ustawy zasad należy się dziełom rzadkim i wyższym nad powinność pospolitą”. Awers Krzyża Wielkiego Orderu Virtuti Militari © Wikimedia Commons Niestety, wojna w obronie Konstytucji 3 Maja zakończyła się ostatecznie klęską Polski. Rok później Rosja i Prusy dokonały drugiego rozbioru ziem Rzeczpospolitej. Order Virtuti Militari po klęsce z 1792 roku został zniesiony. Przywrócono go dopiero w 1807 roku, kiedy w wyniku porozumienia między Napoleonem Bonaparte i carem Aleksandrem w Tylży, powstało Księstwo Warszawskie. Virtuti Militari nazwano wówczas „Orderem Wojskowym Księstwa Warszawskiego”. Ustanowiono też jego pięć klas, a podział ten funkcjonuje także dzisiaj. Kolejne modyfikacje Order przebył w 1815 roku, po utworzeniu Królestwa Polskiego. „Order Wojskowy Księstwa Warszawskiego” zmieniono na „Order Wojskowy Polski”. Nadawano go m.in. polskim powstańcom listopadowym. Po stłumieniu powstania car Mikołaj I zniósł jednak polski order, a zamiast niego wprowadził „Polską Odznakę Zaszczytną”, którą honorowano byłych żołnierzy walczących przeciwko Polakom w powstaniu listopadowym. Virtuti Militari przywrócono w 1918 roku, po odzyskaniu przez Polskę niepodległości. Kwestię jego przyznawania, klasy orderu oraz wszystkie procedury regulowała ustawa z 1 sierpnia 1919 roku. Odznaczenie to otrzymało wielu weteranów z czasu walk o niepodległość, a także jeden szczególny „weteran”, czyli miasto Lwów, które w czasie walk o granicę, dzielnie stawiało opór oddziałom ukraińskim w latach 1918-1919. W dwudziestoleciu międzywojennym przyznano łącznie 6569 orderów, w tym zaledwie sześć odznaczeń najwyższej klasy. Otrzymali go: Józef Piłsudski, marszałek Francji Ferdynand Foch, król Rumunii Ferdynand I Hohenzollern-Sigmaringen, król Belgów Albert I, król Serbów, Chorwatów i Słoweńców Aleksander I oraz król Włoch Wiktor Emanuel III. Po rozpoczęciu II wojny światowej o przyznawaniu Virtuti Militari decydować miał Naczelny Wódz. W czasie wojny obronnej 1939 roku najwyższe odznaczenie wojenne za bohaterską obronę otrzymała Warszawa, a niedługo później Samodzielna Brygada Strzelców Podhalańskich, która walczyła w bitwie o Narwik. Nadanie Orderów Virtuti Militari żyjącym weteranom powstania styczniowego przez Naczelnika Państwa Józefa Piłsudskiego na stokach Cytadeli Warszawskiej, 5 sierpnia 192 © Wikimedia Commons Komuniści, którzy przejęli władzę w Polsce w 1945 roku utrzymali nadawanie orderu Virtuti Militari. Odrzucono jednak koncepcję nadawania ich przez Kapitułę Orderu. O przyznaniu odznaczenia decydowała Rada Państwa. W tamtym czasie otrzymał go m.in. Iwan Sierow. Order odebrano mu dopiero w 1995 roku. Poczynając od 1792 roku do dzisiaj Order Virtuti Militari otrzymało łącznie około 26 tysięcy osób. Virtuti Militari – co mówi prawo Ustawa o Orderze Virtuti Militari została uchwalona 25 marca 1933 roku. Jednocześnie zmieniono jego nazwę: z „Orderu Wojskowego Virtuti Militari” na „Order Wojenny Virtuti Militari”. Jak napisano Order „jest nagrodą wybitnych czynów wojennych, połączonych z całkowitą ofiarnością w myśl hasła »Honor i Ojczyzna«”. Dla odznaczenia ustalono pięć klas, czyli Krzyże: Wielki, Komandorski, Kawalerski, Złoty i Srebrny. Ustawa głosi: „Krzyż orderu wojennego »Virtuti Militari« jest metalowym krzyżem czteroramiennym, zakończonym na rogach kulkami: w klasie I, II i III krzyżem czarno-emaljowanym z obramowaniami złotemi, w klasie IV krzyżem złotym z czarną prążka z emalji, w klasie V – krzyżem srebrnym z czarną prążka z emalji. Na ramionach krzyża umieszczony jest napis: »Virtuti Militari«. W środku krzyża, w wieńcu laurowym zielonym, na tarczy złotej umieszczony jest orzeł biały, emaljowany, w kształcie z roku 1792, na odwrotnej, również złotej tarczy, umieszczony jest napis: »Honor i Ojczyzna« oraz data »1792«; napis ten otoczony jest wieńcem laurowym zielonym”. Ustawa z 1933 roku określa również dokładnie, w jaki sposób najwyższe odznaczenie wojenne należy nosić: „na wstędze niebieskiej z czarnemi po obu brzegach prążkami”. Wszyscy odznaczeni Virtuti Militari mający polskie obywatelstwo tworzyli Zgromadzenie Kawalerów Orderu Virtuti Militari, na którego czele stała Kapituła.
: Data Publikacji.: 24-07-25
: Opis.: Dlaczego Polacy nie jedzą mirabelki tak chętnie, jak spożywają np. jabłka lub gruszki? „Złota śliwka” to owoc, który jest ceniony nie tylko ze względu na smak, ale też walory zdrowotne. Sprawdź poniżej, dlaczego warto jeść mirabelkę. Mirabelka to odmiana śliwy pochodząca z rejonów śródziemnomorskich, dziś znana dobrze w polskich sadach. Ma wiele wartości odżywczych – zawiera m.in. witaminy A i C, potas, magnez, błonnik. W Polsce używana jest do przetworów, nalewek, kompotów i ciast. Jedz ten owoc na siłowni. Sposób na zakwasy po treningu Dodaj do herbaty zamiast cytryny. Super owoc na odporność Ten „owoc” ratuje serce. Za granicą jedzą jak szaleni, ale dla Polaków za drogi „Złota śliwka”, czyli mirabelka. Skąd pochodzi owoc? Mirabelka (Prunus domestica subsp. syriaca), znana również jako „złota śliwka”, to niewielki owoc o okrągłym kształcie i intensywnie żółtej barwie, który od wieków jest doceniany zarówno za swoje walory smakowe, jak i bogate właściwości odżywcze. Botanicznie mirabelka jest odmianą śliwy domowej, co czyni ją blisko spokrewnioną z innymi popularnymi odmianami śliw, takimi jak śliwka węgierka czy renkloda. Mirabelka wywodzi się z regionów śródziemnomorskich, prawdopodobnie Anatolii, a jej uprawa sięga czasów starożytnych, kiedy to uważano ją za symbol dobrobytu i płodności. Jaka jest historia mirabelki? Fot: Dominik Rheinheimer/Pexels Mirabelka wyróżnia się na tle innych owoców śliwowych nie tylko kolorem, ale także delikatnością miąższu oraz charakterystycznym aromatem. Jest to owoc o średnicy zaledwie 2-3 cm, który rozwija się na niewielkich drzewach śliwowych. Kwiaty mirabelki są drobne, białe lub bladoróżowe, co czyni je piękną ozdobą wiosennych ogrodów. Owoce pojawiają się latem i są gotowe do zbioru zazwyczaj od lipca do września, zależnie od warunków klimatycznych. W pełni dojrzałe mirabelki charakteryzują się intensywnym, złocistożółtym kolorem, który nierzadko przełamany jest czerwonawymi kropkami na skórce. Jest to szczególnie pożądana cecha, gdyż świadczy o ich dojrzałości i słodkim smaku. Czy Polacy jedzą mirabelkę? Dostępność owocu w Polsce Mirabelki mają w Polsce długą historię. Dawniej rosły powszechnie w przydomowych ogródkach, sadach, a także na nieużytkach, gdzie były sadzone jako rośliny ozdobne i użytkowe. W czasach, gdy owoce egzotyczne były trudno dostępne, mirabelki stanowiły sezonowy przysmak i naturalne źródło witamin. Choć dziś ich popularność jest mniejsza, to nadal można je znaleźć w wielu regionach, zwłaszcza na południu Polski, gdzie występują także w stanie dzikim. Choć w sklepach czy na rynkach rzadko pojawiają się świeże owoce mirabelki, wiele osób zbiera je na własny użytek, doceniając ich niepowtarzalny smak i możliwość przygotowywania tradycyjnych przetworów. W niektórych regionach Polski wytwarza się specjały z mirabelek, takie jak nalewki, dżemy czy kompoty, które są cenione przez smakoszy. Czy mirabelka jest jednak lepsza niż zwykła węgierka lub renkloda? Cecha Mirabelka Renkloda Węgierka Pochodzenie Region śródziemnomorski (Anatolia) Francja (XVI w.), odmiana śliwy domowej Europa Środkowa, popularna w Polsce Kolor owocu Żółty, czasem z czerwonymi kropkami Zielony, żółty, czerwony lub fioletowy Ciemnofioletowy lub granatowy Kształt owocu Okrągły, mały (2–3 cm średnicy) Duży, kulisty lub lekko spłaszczony Owalny, wydłużony Miąższ Delikatny, bardzo soczysty i słodki Mięsisty, soczysty, słodko-kwaśny Gęsty, słodki, dobrze odchodzi od pestki Smak Słodki, lekko kwaskowaty Delikatny, aromatyczny, słodki Wyraźnie słodki Zastosowanie kulinarne Dżemy, kompoty, nalewki, ciasta Kompoty, konfitury, jedzenie na surowo Powidła, suszenie, ciasta, nalewki Termin dojrzewania Lipiec–wrzesień Sierpień–wrzesień Sierpień–październik Mirabelka – wartości odżywcze i korzyści zdrowotne Owoce mirabelki są prawdziwą skarbnicą witamin, minerałów i związków bioaktywnych, które mogą wspierać zdrowie na wiele sposobów. W małych, słodkich owocach znajdują się liczne składniki odżywcze, które korzystnie wpływają na funkcjonowanie organizmu. Regularne spożywanie mirabelek przynosi wiele korzyści zdrowotnych. Jakie wartości odżywcze znajdziemy w mirabelkach? Witamina C: kluczowy przeciwutleniacz, który wspomaga układ odpornościowy, neutralizuje wolne rodniki i pomaga w produkcji kolagenu, niezbędnego dla zdrowia skóry, stawów i kości. Witamina A: wspiera zdrowie wzroku, pomaga w regeneracji komórek skóry i działa ochronnie na błony śluzowe. Potas: reguluje ciśnienie krwi, wspiera zdrowie serca oraz pracę mięśni i układu nerwowego. Magnez: wspomaga funkcjonowanie układu nerwowego, wpływa na redukcję stresu oraz przeciwdziała skurczom mięśni. Żelazo: wspiera produkcję czerwonych krwinek, co jest kluczowe dla transportu tlenu w organizmie. Błonnik: usprawnia trawienie, reguluje poziom cukru we krwi oraz wpływa na uczucie sytości, co może wspomagać kontrolę masy ciała. Jakie są konkretne korzyści zdrowotne wynikające ze spożywania mirabelek? Oto one: Wzmocnienie odporności. Wysoka zawartość witaminy C czyni mirabelki doskonałym wsparciem dla układu odpornościowego. Witamina ta pomaga organizmowi walczyć z infekcjami i przyspiesza regenerację po chorobach. Zdrowe serce i ciśnienie krwi. Dzięki potasowi mirabelki pomagają utrzymać prawidłowy poziom ciśnienia krwi, co zmniejsza ryzyko nadciśnienia i chorób sercowo-naczyniowych. Zawartość magnezu również wspiera serce oraz przeciwdziała stanom lękowym i stresowi. Wsparcie układu pokarmowego. Błonnik obecny w mirabelkach sprzyja zdrowemu trawieniu, pomagając w regulacji pracy jelit i zapobiegając zaparciom. Dodatkowo wpływa na rozwój pożytecznych bakterii w jelitach, co jest kluczowe dla zdrowia całego układu trawiennego. Działanie przeciwutleniające. Mirabelki zawierają przeciwutleniacze, takie jak polifenole, które pomagają w neutralizacji wolnych rodników. Działa to ochronnie na komórki organizmu, zmniejszając ryzyko stanów zapalnych, starzenia się skóry oraz chorób przewlekłych, takich jak cukrzyca i miażdżyca. Regulacja poziomu cukru we krwi. Błonnik w mirabelkach pomaga stabilizować poziom cukru we krwi, co może być pomocne dla osób z cukrzycą oraz dla tych, którzy chcą kontrolować masę ciała. Jak widać, mirabelka, podobnie do większości owoców, to kopalnia zdrowia, którą warto się zainteresować. Właściwości zdrowotne „złotej śliwki” zostały udowodnione na łamach magazynu naukowego „Ancient Science of Life”.
: Data Publikacji.: 22-07-25
: Opis.: Zjazd w Gąsawie i walka Piastów w Polsce w roku 1227 Śmierć Leszka Białego w Gąsawie - obraz Jana Matejki Rozbicie dzielnicowe w Polsce to czas niezwykle bogaty w różne, czasem bardzo okrutne i straszne wydarzenia. Od momentu śmierci Bolesława Krzywoustego kolejni książęta piastowscy walczyli pomiędzy sobą o dzielnicę senioralną, a także z obcymi władcami, którzy próbowali ugrać coś dla siebie korzystając z zamieszania panującego w Polsce. Leszek Biały to jeden z najbardziej znanych Piastów doby rozbicia dzielnicowego. Znany niestety głównie z powodu zjazdu w Gąsawie, w czasie którego został zamordowany. Było to jedno z najbardziej wstrząsających wydarzeń w dziejach średniowiecznej Polski. Walka o władzę Leszek Biały urodził się w 1184 lub 1185 roku. Jego ojcem był książę Kazimierz Sprawiedliwy, a matką Helena księżniczka znojemska. Ojciec Leszka zmarł, kiedy ten miał dziesięć lat. Władzę w księstwie krakowskim, w imieniu Leszka, objęli regenci, którymi zostali matka Leszka Białego, wojewoda krakowski Mikołaj Gryfita i biskup krakowski Pełka. Na władzę małoletniego bratanka nie zgodził się jednak Mieszko III Stary (brat Kazimierza Sprawiedliwego), który zaczął gromadzić wojsko i swoich zwolenników chcąc odbić księstwo krakowskie. Leszek Biały. Rys. Jan Matejko / Źródło: Wikimedia Commons Wojna rozpoczęła się w 1195 roku. 13 września 1195 roku miała miejsce bitwa nad Mozgawą. Wojska księstwa krakowskiego, po początkowych niepowodzeniach, zwyciężyły siły skupione wokół Mieszka. Na kila lat sytuacja uspokoiła się. Trzy lata później doszło do umowy pomiędzy radą regencyjną a Mieszkiem III. W jej wyniku Mieszko uzyskał księstwo krakowskie (dzielnicę senioralną). W zamian Leszek miał otrzymać część Małopolski oraz Kujawy, które cztery lata wcześniej mu odebrano. Książę-senior Po śmierci Mieszka III w 1202 roku władcą dzielnicy senioralnej został przez krótki czas jego syn, Władysław Laskonogi, jednak około 1206-1210 księciem-seniorem został ponownie Leszek Biały. Walki o książęcy tron w Krakowie trwały jeszcze w kolejnych latach. Leszek Biały prowadził aktywną politykę na Rusi Halickiej, gdzie chciał obsadzić przychylnego sobie władcę. Ostatecznie Ruś dostała się jednak w ręce króla Węgier Andrzeja II, choć Leszek doprowadził do ślubu jego syna Kolomana ze swoją córką Salomeą, co można uznać za sukces krakowskiego księcia. W 1210 roku pretensje do księstwa krakowskiego wysunął najstarszy żyjący Piast, Mieszko Plątonogi (syn Władysława Wygnańca). Dość niespodziewanie dla innych Piastów, Plątonogiego poparł sam papież Innocenty III, choć wcześniej Rzym wystawił dokument, w którym to Leszek został uznany za prawowitego władcę w Krakowie. Tego samego roku Kościół krakowski zorganizował synod w Borzykowej, gdzie piastowscy książęta mieli rozstrzygnąć spór o dzielnicę senioralną. Przybyli nań Leszek Biały, jego brat Konrad Mazowiecki, Kazimierz I Opolski (syn Mieszka Plątonogiego) oraz Henryk Brodaty. W czasie, kiedy w Borzykowej książęta ustalili, że do Rzymu wysłane zostanie poselstwo, które będzie miało poznać przyczyny decyzji papieża, sam Mieszko Plątonogi przyjechał do Krakowa, gdzie bez przeszkód objął rządy. Jego panowanie nie trwało jednak długo, bo w 1211 roku zmarł. Najstarszym Piastem został wtedy Henryk Brodaty, ale miał on w owym czasie problemy w innej części swojego władztwa, więc rządy w dzielnicy senioralnej nie interesowały go tak bardzo. Leszek Biały ponownie zasiadł na tronie w Krakowie. Zajął się wówczas m.in. chrystianizacją Prus. Zainteresował tą sprawą swego brata Konrada, a także Henryka Brodatego i Władysława Laskonogiego. Początkowo organizowano pokojowe misje chrystianizacyjne, ale nie odnosiły one żadnych skutków. Pierwsza wspólna wyprawa zbrojna na Prusy miała miejsce w 1222 roku, ale również nie zakończyła się sukcesem. Spotkania piastowskich książąt były okazją do podpisania układu na przeżycie (układ w Sądowlu) pomiędzy Leszkiem Białym a Władysławem Laskonogim. Ten książę, który przeżyje drugiego, miał zjednoczyć Wielkopolskę i Małopolskę. W 1218 roku Leszek Biały przyjął tytuł „dux Poloniae”. W 1225 roku pretensje do dzielnicy senioralnej zaczął rościć Henryk Brodaty. Kiedy jednak ruszył zbrojnie na Kraków, jego ziemie zostały zaatakowane przez landgrafa turyńskiego, co zmusiło go do wycofania z ziemi krakowskiej. Zjazd w Gąsawie Kolejne spotkanie piastowskich książąt miało ustalić przynależność dzielnicy senioralnej oraz kwestię sukcesji w księstwie wielkopolskim (Władysław Laskonogi nie miał dzieci, więc, jak mówił układ, w przypadku jego śmierci, Leszek miał przejąć jego ziemie). W listopadzie 1227 roku książęta przybyli do Gąsawy. Z nieznanych przyczyn na zjeździe w Gąsawie nie pojawił się Laskonogi. Przybyli zaś Leszek Biały, Władysław Odonic, Henryk Brodaty i Konrad Mazowiecki. Wtedy doszło do tragedii. Leszek Biały na zjeździe w Gąsawie na obrazie Jana Matejki / Źródło: Wikimedia Commons 24 listopada 1227 roku namiestnik Pomorza Gdańskiego, Świętopełk napadł na Leszka Białego i Henryka Brodatego, kiedy ci przebywali w łaźni (według niektórych przekazów Henryk Brodaty miał zostać zaatakowany, kiedy jeszcze spał). Najprawdopodobniej dwaj Piastowie zostali zdradzeni przez Odonica. Henryka uratował, z poświęceniem własnego życia, jeden z rycerzy. Leszek miał mniej szczęścia. Kiedy uciekał z łaźni, dorwał konia po czym ruszył w stronę wsi Marcinkowo. Ludzie Świętopełka dopadli go jednak i zamordowali. Leszek Biały zginął 24 listopada 1227 roku. Na początku grudnia książę został pochowany w katedrze na Wawelu. Jego grób nie przetrwał do czasów współczesnych. Morderstwo Leszka Białego zostało zaplanowane przez Świętopełka i być może Odonica, którzy mieli swoje plany względem podziału władzy na polskich ziemiach. Władysław Odonic, którego stryjem był bezdzietny Laskonogi, liczył, że kiedy Leszek Biały zginie, to stryj odda Wielkopolskę jemu. Świętopełk chciał zaś wyzwolić się spod zależności od „seniora”, czyli księcia, który włada księstwem krakowskim. Śmierć Leszka Białego rozchwiała – i tak niestabilną – sytuację w księstwach piastowskich. Leszek miał prawdopodobnie dwie żony. Pierwsza była nieznana z imienia córka władcy łuckiego Ingwara. Drugą żoną Leszka Białego była zaś Grzymisława, córka księcia Jarosława. Z Grzymisławą Leszek Biały miał dwoje dzieci: Salomeę i Bolesława Wstydliwego.
: Data Publikacji.: 22-07-25
© Web Powered by Open Classifieds 2009 - 2025